حسینیهای که دشمن از آن سیلی محکم خورد
امام خمینی رحمهاللهعلیه اوایلی که به جماران رفته بودند، جای مناسبی برای دیدار با مردم نداشتند. مردم صف میکشیدند توی خیابان و امام از بالکن خانه و یا پشتبام با مردم حرف میزدند. برای همین، ازدحام مردم در کوچه و تدارک چنین اجتماعی، علاوه بر زحمتی که برای مردم داشت، همسایههای امام را هم به زحمت میانداخت. ساخت مسجد هم که آداب و احکامی داشت، این شد که "حسینیهی جماران" برای دیدار مردم با امام، بزرگتر شد.
بعدتر که آیتالله خامنهای به رهبری انتخاب شدند، هر کاری کردند که ایشان هم به جماران بروند، قبول نکردند. آقای رفیقدوست تعریف میکرد که: «در کنار مصلی، یک عمارت بهعنوان مقر رهبر ساختیم، آقا از آنجا بازدید کردند، قبول نکرند. یکی از بچهها به من گفت: به آقا بگو هوا آنجا بهتره و چند دلیل دیگر. وقتی من به حضرت آقا گفتم، آقا فرمود: من دوازده سال است اینجا هستم و در این مدت اصلاً احساس هوای بد نکردم، من با بقیهی مردم هیچ تفاوت ندارم. من هم مثل بقیه.» در عوض، مدل حسینیهی جماران را آغاز کردند. بهخاطر همین، زمینهای پشت محوطهی ریاستجمهوری، شد محل سکونت و دفتر کار رهبر انقلاب. زمینهایی که ساکنان و همسایگانی هم داشت اما از همان اول ابلاغ شد که خانه و کاشانه کسی را به زور نخرند و هیچ یک از خانههای مسکونی را از کاربری خود خارج نکنند. همانجا حسینیهای هم برای دیدارهای مردمی رهبر انقلاب بنا کردند و اسمش را هم گذاشتند به نام نامی امام خمینی رحمهاللهعلیه.
یک بنای ساده با آجر و گچ
حسینیهی امام خمینی رحمهاللهعلیه، ساختمان خیلی سادهای دارد. یک سالن بزرگ به انضمام یک بالکن سرتاسری که سه چهار متری از کف فاصله دارد. یک نیمطبقه هم در مقابل بالکن و با همان ارتفاع از زمین ساخته شده است که به انضمام یک سوم سالن اصلی، بخش ویژهی خانمها است. اول میخواستند حسینیه را کاشیکاری کرده و تزئینات ویژهی اماکن مذهبی را در نازککاری بنا به کار ببرند، اما دستور رسید "کاشی و آینه نباشد، فقط آجر و گچ!"
نمای داخلی حسینیه هم ساده است و جز در ایام مراسم عزاداری محرم و فاطمیه یا برخی مناسبتهای خاص، که کتیبههای عزا یا متناسب با آن روز نصب میشود، معمولا فقط یک "قاب عکس" وجود دارد و سه"قاب خطی". تنها عکس موجود در حسینیه، تصویر امام خمینی رحمهاللهعلیه است که معمولاً هرجایی رهبر انقلاب بنشینند، پشت سرشان نصب میشود. یک قاب خطی، «بسماللهالرحمنالرحیم» است که بر پیشانی حسینیه نصب شده است و دو قاب خطی هم روبروی آقا، و در دو طرف بالکن نصب شده است. سمت راست، «اللَّهُمَّصَلِّعَلَىمُحَمَّدٍوآلِ مُحَمَّدٍ» و سمت چپ، «بَقِیتُ اللَّهِ خَیرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ».
کف حسینیهی امام خمینی هم مانند مابقی قسمتهای آن، ساده است و با "زیلو" پر شده است. زیلوهای که بخشی از آنها را پیرمرد ۷۰ سالهی میبدی، با دستان خود بافته است. زیلوهایی آبی رنگ و با نقوش چهارگوش اسلیمی، که تهمایههای آرامشبخشی دارند. حسینیه را اول با فرش پر کرده بودند اما رهبر انقلاب مخالفت کردند. انتخاب ایشان چیز ارزانتری بود: زیلو! همان «زیلوی سادهی همیشگی» که از حسینیهی امام تا حرم امام، همراه رهبر در این چند سال رفته است.
کتیبههایی که تغییر میکنند
درست بالای بالکن حسینیهی امام خمینی، جایگاه "کتیبه" است. این کتیبه معمولا در هر دیدار و به فراخور موضوع نشست تغییر میکند. در این تغییر، به شأن مدعوین و یا مطالبات رهبر انقلاب هم توجه میشود. در طراحی و نگارهسازی این کتیبهها، اغلب از آیات قرآن کریم، نهجالبلاغه و یا روایاتِ مهمی استفاده میشود که قبلاً هم در بیان رهبری خط و نشانی داشتهاند. مثلا در دیدار دانشجویی امسال، جملهی معروف امیرالمؤمنین علیهالسّلام دربارهی اهمیت علم نصب شده بود: «العلم سلطان من وجده صال به و من لم یجده صیل علیه». یا در همین دیدار اخیر اقشار مردم در مردادماه، آیهی ۱۲۰ سورهی آلعمران نوشته شده بود: «وَ إِن تَصبِروا وَ تَتَّقوا لایضُرُّكُم كَیدُهُم شَیئًا»، «اگر (در برابر دشمن) استقامت و پرهیزگاری پیشه کنید، نقشههای (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمیرساند.» این شبها هم که مراسم عزای سیدالشهداء در حال برگزاری است، ورودی حسینیه، جملهی «سلام علی قلب زینب الصبور و لسانها الشکور» نصب شده است و روبرو هم حدیث امام صادق علیهالسّلام که: «من اراد الله به الخیر قذف فى قلبه حب الحسین علیهالسّلام و زیارته».
برنامههای حسینیه هم همگی بلااستثنا با تلاوت قرآن آغاز میشود و اگر مراسمات محرم یا فاطمیه باشد، قبل از اذان، احکام گفته میشود و بعد هم به ترتیب نماز جماعت، تلاوت قرآن، مداح پیشمنبر، سخنرانی و مداحی ادامه پیدا میکند. جالب اینکه مجموع همهی این بخشها با هم بیشتر از دو ساعت و نیم نمیشود.
سیلی محکم به دشمن از حسینیه
رسم این است که حسینیهها در مراسم مذهبی تقویمی اعم از اعیاد و شهادتها برنامه دارند. حسینیهی امام خمینی رحمهاللهعلیه هم از این قاعده مستثنی نیست و در ایام محرم و فاطمیه، برنامهی ثابت دارد. اما حسینیهی امام، چیزی فراتر از اینهاست و کارکردهای سیاسی- اجتماعی دیگری هم دارد. مثلا در ایام انتخابات، یکی از شعبههای اخذ رأی، همین حسینیه بوده است.
از سال ۷۲ تا به امروز هم، همهی مراسمات تنفیذ حکم ریاستجمهوری، در این حسینیه برگزار شده است. گاهی اوقات هم حسینیه تبدیل شده است به یک نمایشگاه خاص. مثلا سال ۷۸ که رهبر انقلاب از وضعیت فرهنگی ناراضی بودند، نمایشگاه کتاب را به حسینیه آوردند. یا اوایل امسال هم نمایشگاه کالای ایرانی در حسینیه برگزار شد. چندین بار هم نمایشگاه دستاوردهای علمی در حسینیه برگزار شده است و مانند آن. از سوی دیگر دیدارهایی در این حسینیه برگزار شده که از دل آنها خطمشی نظام ریلگذاری شده است. موضوعاتی مثل نهضت تولید علم، عدالتخواهی، مردمسالاری دینی، مبارزه با مفاسد اقتصادی، اقتصاد مقاومتی، انقلابیگری و... از همین حسینیه مطرح شد و خیلی از آنها تبدیل به "گفتمان عمومی" جامعه شد.
خیلی از واکنشهای بینالمللی هم در همین حسینیه اتفاق افتاده است. از همین حسینیه بود که غربیها سر ماجرای میکونوس، سیلی محکمی از ایران خوردند. رهبر انقلاب دستور دادند که سفرای کشورهای اروپایی به ایران برنگردند و در فرستادن سفرای ایرانی به اروپا هم هیچ تعجیلی صورت نگیرد. مواضع قطعی ایران دربارهی رخدادهایی چون یازده سپتامبر، جنگ خلیج فارس، طرح خاورمیانهی بزرگ، جنگ افغانستان و عراق، پروندهی هستهای ایران، مذاکره با آمریکا، بیداری اسلامی، حوادث اخیر منطقه و... هم در همین حسینیه بیان شد. جدیدترین و آخرین موضع رهبر انقلاب هم شاید جواب ایشان به مهملات رئیسجمهور آمریکا، مبنی بر اعلام تلویحی جنگ یا مذاکره با ایران بود، که رهبر انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم در ماه قبل، صراحتا جواب او را دادند: «بهطور خلاصه در دو کلمه به ملّت ایران بگویم: جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد.» برای همین هم هست که حسینیهی امام خمینی رحمهاللهعلیه، چیزی فراتر از حسینیههای مرسوم است.
حسینیه امام خمینی(ره) امتداد حسینیه جماران
حسینیه در عصر انقلاب اسلامی، صرفا محلی برای اقامه عزا نیست و حالا تبدیل شده است به مرکز عقلانیت و رشد و بلوغ جامعه. سالها پیش رهبر انقلاب دربارهی حسینیهی جماران چنین گفته بودند: «حسینیهی جماران، نقطهای است که همواره سازندهی تاریخ انقلاب ما در طول ده سال اخیر بوده است. در این نقطه و در زیر همین جایگاه مقدس و متبرک بوده که ما توانستهایم در طول این ده سال، تجربههای دشوار را از سر بگذرانیم و مقاطع حساس را در زندگی انقلابی خود شروع کنیم و درسهای سازنده را از امام و معلم و مرادمان بگیریم. خلاصه اینکه ملت ایران، در این نقطه حرکتها را آغاز کرده، در مشکلات به این نقطه پناه آورده و از این نقطه، مقاطع حساس را آغاز کرده است.»(۱۳۶۸/۰۵/۱۲) و حالا، حسینیهی امام خمینی رحمهاللهعلیه امتداد حسینیهی جماران است. باری، از جماران تا فلسطین جنوبی، یک خط مستقیم است: "خط انقلاب".
منبع: khamenei.ir
افزودن دیدگاه جدید