دعا و تضرع بهترین سرمایه انسان در پیشگاه الهی است

به گزارش بلاغ به نقل از خبرگزاری رسا، حضرت آیت‎الله عبدالله جوادی آملی پیش از ظهر سه‎شنبه در درس خارج تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار می‎شود در ادامه تفسیر سوره مبارکه زمر با اشاره به برخی از بحث‎های باقی‎مانده از جلسه گذشته از آیه 29، گفت: دو خداوند نمی‎توانند با هم وجود داشته باشند اما دو ولی خداوند می‎توانند با هم همراه باشند، در جریان دیدار حضرت موسی(ع) و حضرت خضر(ع) که دو ولی خدا بودند و حضرت خضر(ع) کشتی را سوراخ کرد، اشکال شفاف و روشنی حضرت موسی(ع) کرد، شما از تفسیر طبری تا از تفسیر المیزان دور بزنید این راز را پیدا نمی‎کند که چگونه حضرت موسی(ع) قانع شد.

وی افزود: حضرت موسی(ع) پرسید چرا کشتی را سوراخ کردی؟ و حضرت خضر پاسخ داد در بندر کشتی‎های سالم را می‎گیرند، این که جواب آن اشکال نیست، زیرا حضرت موسی(ع) گفت که ما که به بندر نمی‎رسیم، کشتی سوراخ می‎شود و اهل آن غرق می‎شوند، خضر یک جواب داد و حضرت موسی(ع) قانع قانع شد، عرض کرد کشتی را سوراخ کردی تا اهل آن را غرق کنی؟، یک عده از این راه ارتزاق می‎کردند، حضرت خضر(ع) به حضرت موسی(ع) به اشاره گفت تو چرا این حرف را می‎زنی؟ تو که از دریا خبر داری؟

مؤلف کتاب مفاتیح‌الحیاة با بیان این‎که در ذهن هیچ کس هم نیست که این جواب حضرت خضر(ع) در قرآن وارد نیست، ابراز کرد: خضرت خضر(ع) در واقع فرمود مگر آب می‎تواند بدون اجازه ما حرکت کند، تو که در یک جعبه کوچکی بودی دریای روان و تو را حفظ کرد، ممکن است یکی برتر و یکی مادون باشد، یکی بر اساس ولایت و یکی بر اساس شریعت کار کند، اما این‎که دو خدا با هم باشند محال است، و تمثیل آیه 29 برای این است که حرف‎های محققانه سوره انبیا و سوره مؤمنون آمده آن‎ها را به وسیله این تمثیل بارورتر کند و گر نه خود تمثیل برای بار علمی نیست.

وی با قرائت آیات «إِنَّکَ مَیِّتٌ وَإِنَّهُم مَّیِّتُونَ، ثُمَّ إِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عِندَ رَ‌بِّکُمْ تَخْتَصِمُونَ» خاطرنشان کرد: در جریان موت در سوره صافات بحثش گذشت که می‎فرماید ما یک موتی داریم از دنیا به برزخ و یک موتی داریم از برزخ به ساهره قیامت و یک موتی داریم از ساهره قیامت به بهشت که آن موت‎ها موت‎های بدنی نیست، نظیر «موتوا قبل أن تموتوا» یعنی انتقال از یک مرحله به مرحله بالاتر که موت اختیاری است، یعنی انتقال از یک مرحله به مرحله بعدی است.

حضرت آیت‎الله جوادی آملی با تأکید بر این‎که کار عقل تنها کشف کردن احکام الهی است، اظهار کرد: مهندسی و ایجاد حکم فقط کار ذات اقدس اله است، عقل حکم خدا را کشف می‎کند، در کنار عقل، نقل هم کاشف حکم خداوند است، نه مهندس و مقنن، مهندس و مقنن تنها ذات اقدس اله است که صراط را مهندسی می‎کند، اما این‎که انسان چگونه عقل عملی‎اش از کار می‎افتد؟ اول گرفتار مکروهات، بعد گناهان صغیره و بعد گناهان کبیره کار را به جایی می‎رساند که انسان در برابر انبیا می‎ایستد.

وی ابراز کرد: انسان تا نفس می‎کشد امیدوار است، زیرا مسلح است، اگر این سلاح را از دست داد سوء عاقبت به انتظار اوست، سلاح او بکا و گریه است، ناله و ضجه بهترین سرمایه در برابر خدای سبحان است، «و سلاحه البکاء» با دعا بسیاری از مسائل حل می‎شود، همان طور که فلج ظاهری با دعا حل می‎شود، فلج باطنی نیز با دعا حل می‎شود، مشکلات عقل عملی نیز با دعا حل می‎شود، می‎شود انسان بت‎پرستی که بدترین بدی‎ها را دارد با دعا و گریه به یک فرد موحد تبدیل شود، فضیل عیاض و بسیاری از بت‎پرست‎های صدر اسلام بودند که در میان آنان ابوذر و مقداد تربیت شد.

حقایق و لذایذی در بهشت هستند که از آن بی‎خبریم

مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به آیات «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَبَ عَلَى اللَّـهِ وَکَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جَاءَهُ أَلَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْوًى لِّلْکَافِرِ‌ینَ، وَالَّذِی جَاءَ بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِ أُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ، لَهُم مَّا یَشَاءُونَ عِندَ رَ‌بِّهِمْ ذَٰلِکَ جَزَاءُ الْمُحْسِنِینَ» گفت: فرمود در صحنه قیامت دو گروه هستند که پادش‌شان و کیفرشان روشن است، این سوره چون در مکه نازل شد «أظلم» ناظر به شرک و کفر است، از کسانی که دروغ به خداوند می‎بستند از این‎ها کاذب‎تر کسی نیست، اما کسانی که به آن چه که پیامبر(ص) آورده ایمان آوردند آن‎ها همان متقین هستند، آن اصلی که نسبت به متقین دارد می‎فرماید آن‎ها هرچه بخواهند هست، اما باز هم نعمت‎هایی هست که ما به آن‎ها باز هم خواهیم داد، «و لدینا مزید»، یک سری حقایق و لذایذی در بهشت است که انسان نمی‎داند تا آن‎ها را در دعا از خداوند بخواهد.

وی با قرائت آیه «لِیُکَفِّرَ‌ اللَّـهُ عَنْهُمْ أَسْوَأَ الَّذِی عَمِلُوا وَیَجْزِیَهُمْ أَجْرَ‌هُم بِأَحْسَنِ الَّذِی کَانُوا یَعْمَلُونَ» ادامه داد: اما این دو گروه فرمود اگر چنان چه آن‎ها توبه و انابه کردند خداوند از بدترین گناهان آن‎ها می‎گذرد و به همین دلیل از گناهان میانی آن‎ها نیز می‎گذرد، اگر خدا از بدترین گناهانشان که شرک است بگذرد، یقینا از گناهان میانی آن‎ها می‎گذرد اما در جریان حسنه نفرمود که خداوند به بهترین اعمالشان پاداش می‎دهد، خب اگر احسن اعمال آنان که توحید باشد را جزا بدهد آن وقت اعمال میانی‎شان چه؟ درباره حسنه فرمود که ما همه اعمالشان را به روال أحسن الأعمال پاداش می‎دهیم.

حضرت آیت‎الله جوادی آملی ادامه داد: انسان گاه به میوه‎فروشی می‎رود و یک وقت کسی هست که کریمانه با این میوه‎فروش برخورد می‎کند و می‎گوید من همه میوه‎هایت را به قیمت این میوه‎های شفاف و درشت می‎خرم، همه این‎ها را به قیمت برجسته‎ترین میوه می‎خرم، خداوند هم در جریان حسنه این‎گونه برخورد می‎کند، اگر کسی مشمول لطف الهی بود، خدای سبحان همه اعمال ضعیف و میانی خود را به قیمت بهترین اعمال پاداش می‎دهد، بنابراین در آیه محل بحث تعبیر برای حسنه و سیئه متفاوت است.

وی ادامه داد: سیئات میانی دو قسم است که یک مقدار حق‎الله است و یک بخش آن حق‎الناس است، اگر خداوند از بدترین اعمال فرد گناه کار گذشت و حق‎الناسی بر گردن داشت، خدای سبحان به قدری به آن مالباخته و مظلوم عطا می‎کند که آن فرد دارای حق راضی شود، خود شرک وقتی بخشیده شد ما دون آن نیز بخشیده می‎شود، خداوند بدترین گناهان آنان را می‎پوشاند، زیرا خداوند وقتی از بدترین گناهان می‎گذرد به یقین از گناهان میانی خواهد گذشت.

اعضا و جوارح ما سربازان الهی هستند

مؤلف کتاب مفاتیح‌الحیاة با اشاره به آیات «أَلَیْسَ اللَّـهُ بِکَافٍ عَبْدَهُ وَیُخَوِّفُونَکَ بِالَّذِینَ مِن دُونِهِ وَمَن یُضْلِلِ اللَّـهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ، وَمَن یَهْدِ اللَّـهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ أَلَیْسَ اللَّـهُ بِعَزِیزٍ ذِی انتِقَامٍ» ابراز کرد: آن‎ها تهدید می‎کنند و خداوند به پیامبر(ص) می‎فرماید که ما تو را کفایت می‎کنیم و این مطلب در چند آیه دیگر قرآن تکرار شد، اگر تهدید آن‎ها خرافی بود، اثری ندارد، اگر تهدید زر و زور است خداوند فوق این‎ها است و عزیز است و غیرقابل نفوذ، عزیز به معنی نفوذناپذیر است.

وی اظهار کرد: یک ملت عزیز است یعنی در آن نمی‎شود نفوذ کرد و اگر کسی علیه این‎ها قیام کند شکست می‎خورد، فرمود خداوند عزیز است و انتقام هم می‎گیرد، سراسر جهان سربازان الهی هستند، دست و پای خود این‎ها ستاد الهی است، با خداوند در نیفتید که اعضا و جوارح شما سربازان ما هستند، اگر کسی در برابر خداوند مقاومت کرد خداوند با دست او را می‎گیرد، یک امضا می‎کند رسوا می‎شود، دست و پای ما سربازان الهی هستند اگر کسی به جنگ خدا رفت، دین خدا را قبول نکرد خدا از جای دیگری سرباز می‎آورد.

حضرت آیت‎الله جوادی آملی ادامه داد: گاه انسان حرفی می‎زند که بعد پشیمان می‎شود، مگر دست انسان کامل در اختیار خود اوست؟ مگر زبان انسان به طور کامل در اختیار خودش است، فرمود ما تو را کفایت می‎کنیم و تو را به غیر خداوند می‎ترسانند، غیر خداوند هر که هست همه سرباز الهی هستند، خداوند فرعون را با دریا، قارون را با زمین گرفت، چیزی در آسمان و زمین بود که خداوند برای ملت‎های گذشته نشکافته باشد، فرمود ما همه را شکافتیم، اگر کوه و سنگ است شکافتیم تا ناقه در بیاید./*