ضرورت حمایت مالی از طراحان شبکه های اجتماعی بومی

دکتر سیاوش بیات عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف و از اعضای کمیته علمی سومین همایش ملی فضای مجازی پاک در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ به تشریح ابعاد فضای مجازی پاک پرداخت که بخش دوم این مصاحبه در ادامه درج می گردد:

چالش های فنی و زیرساختی پیش روی فضای مجازی پاک را بیان فرمائید؟
زیر ساخت هایی که ما برای شبکه های اجتماعی فراهم کرده ایم از لحاظ فنی به طور صحیح و اصولی طراحی نشده اند. ترافیک داخلی کشورمان به صورت داخلی نیست. در مورد نرم افزارهایی که تبلیغ می شود هیچ راهنمایی در مورد محدوده سنی به مخاطبین انجام داده نمی شود. با توجه به ارزان بودن تکنولوژی؛ کودکان،نوجوانان و جوانان به آن دسترسی دارند و در دنیای فضای مجازی با انواع تصاویر،مفاهیم و مسائل مواجه می شوند، که ممکن است باعث مشغولیت های ذهنی و درگیری های بعدی افراد شود.

آیا در کشور برای ایجاد اینترنت ملی زیرساخت های مناسبی پیش بینی شده است؟
اینترنت ملی یعنی ترافیک داخل کشور خودمان را به صورت داخلی اداره کنیم. در همه جای دنیا ترافیک داخلی را به صورت داخلی عبور و مرور می کنند. یعنی وقتی من در داخل کشور به شما یک ایمیل ارسال می کنم، مستقیما به شما ارسال می شود؛ یا اگر من می خواهم از یک سرور مطلبی را مطالعه کنم این اطلاعات به صورت مستقیم به ما ارسال می شود. مسئله ی امنیت نباید با مسئله ی فضای مجازی پاک ادغام شود. بیشتر مفاهیمی که اینترنت ملی و شبکه ملی اطلاعات دنبال می کنند، مسائل امنیتی و سیاستگذاری های کلانش متفاوت از مسائل فضای مجازی پاک است.

آیا نیروی توانمند و مستعد داخلی می تواند نرم افزارهای مشابه یا برتر از نرم افزارهای غربی در بخش شبکه های اجتماعی و...را پشتیبانی کند؟
بله. وقتی کشور ما توانسته است به تکنولوژی هایی دست پیدا کند که خیلی ها باورشان نمی شد، چرا در حوزه نرم افزار و فضای مجازی اینگونه نباشد؟ مسائل تکنیکال با سرمایه گذاری حل می شود. الان برای طراحی یک شبکه اجتماعی بومی و کامل هیچ کدام از ارگانها به دانشگاهی مثل دانشگاه صنعتی شریف بودجه نمی دهند؛ تا طراحی اصولی یک شبکه اجتماعی را انجام دهند. برای همین است که متاسفانه خیلی از شبکه های اجتماعی داخلی در طراحی نقص و ایراد دارند. یعنی اگر دانش دانشگاه و فناوری شرکت ها دست به دست هم دهند، مسلما خواهند توانست و به نحو احسن انجام خواهند داد.

راهکار شما برای رسیدن به فضای مجازی مطلوب چیست؟
فضای مجازی مطلوب، جایی است که افراد وقتی به آن مراجعه می‎کنند بتوانند خواسته های خود را به دست بیاورند و از گزند های آن در امان باشد. در این فضا کودکان، نوجوانان و هر رده سنی می توانند سرویس های مطلوب خود را از فضای مجازی دریافت کند؛ بدون آنکه از آسیب های فضای مجازی ضرری ببینند. فضای مجازی مطلوب بهترین سرویس را در کمترین زمان به افراد مختلف می دهد بدون آنکه ضررهایی را متوجه آنان سازد.

آیا تاکنون در جهت بومی سازی فناوری های نوین اقدامات موثری صورت گرفته است؟
متاسفانه اقدامات یا بودجه کافی ندارند و یا به صورت مستمر این حوزه مورد پشتیبانی قرار نمی گیرد. حتی برای شبکه اجتماعی که یک سهم نسبتا قابل توجهی از فضای مجازی را تشکیل می دهند هنوز در کشور، بودجه ای صرف طراحی این شبکه ها نکرده اند یعنی فضای مجازی ما، یک فضای مجازی وارداتی است. ما خودمان هنوز معماری فضای مجازی داخلی را انجام ندادیم. حقیقت مسئله این است که هیچ حرکت و بودجه ای اساسی برای طراحی مجدد و بومی فضای مجازی انجام نشده است. البته نیروهای مصمم و پرتلاش حتی بدون بودجه، کارهای بسیار مهمی را انجام داده اند که همین همایش فضای مجازی پاک یکی از آن نمونه هاست؛ که بدون اینکه حتی ذره ای کمک از طرف دولت برایش انجام شود، در حال فرهنگ سازی است. اما انتظار می رود که در یک مسئله به این مهمی، که اهمیتش به اندازه اهمیت انقلاب اسلامی است با بودجه ی اداره شده و مصوب کار کنیم.

پایان