سبک زندگی بخش اصلی تحقق تمدن اسلامی است
به گزارش خبرنگار بلاغ چهارمین جلسه از سلسله نشست های سبک زندگی به همت مرکز آموزش های کاربردی هفته گذشته با ارائه دکتر محمد حسین ظریفیان با موضوع مصرف سواد رسانه در مرکز همایش های غدیر برگزار شد.
ظریفیان سبک زندگی را بخش حقیقی و اصلی تمدن اسلامی دانست و گفت: متأسفانه به اسم تعریف جدید از خانواده، چیزهایی را می بینیم که در آن، خانواده ی با قوام وجود ندارد.
وی ادامه داد: نگرش امام راحل و مقام معظم رهبری نگرش فعال و مطالبه گر است. ما در موضوع خانواده از غرب مطالبه ی این را داریم که به زن ظلم شده است.
این کارشناس فرهنگی ارتباطات اجتماعی را دارای چارچوب معینی دانست و عنوان کرد: چهار نوع چارچوب برای ارتباطات اجتماعی داریم. اولین چارچوب، رسانه است. رسانه وسیله ایست برای انتقال معنا و مفهوم. چارچوب بعدی، پیام است. پیام، هر گونه دریافت خارجی است که از طریق حواس ظاهری و باطنی منتقل می شود. جامعه سومین چارچوب ارتباطات اجتماعی است. جامعه به افرادی گفته میشود که گرد هم جمع می شوند و روابطی بین آن ها حاکم است؛ مخاطب به عنوان آخرین چارچوب ارتباطات اجتماعی به کسی گفته می شود که داوطلبانه یا غیر داوطلبانه، مستقیم یا غیر مستقیم در معرض پیام، محتوا و رسانه ای قرار میگیرد.
ظریفیان سپس به مسئله ی فرهنگ، به عنوان بستر ارتباطات اجتماعی پرداخت و اظهار داشت: فرهنگ مجموعه ی پیچیده ای از دانش، باورها، هنرها، قوانین، آداب، عادات، اخلاقیات و هر آنچه که آحاد جامعه از جامعه فرامیگیرند و پسندها و ناپسندهای آنها را شکل می دهد گفته می شود. فرهنگ شامل انواع: 1. فرهنگ والا 2. فرهنگ بومی 3. فرهنگ توده ای می شود.
وی به بیان آرمان تمدن اسلامی پرداخت و گفت: تحقق آرمان تمدن یک کلان دغدغه از سوی مقام معظم رهبری است که از انقلاب اسلامی شروع شده، سپس به نظام اسلامی، دولت اسلامی، حکومت اسلامی و در پایان تمدن اسلامی منجر خواهد شد. در راستای این کلان دغدغه توجه به نکات و مؤلفه هایی از جمله: تحول در علوم انسانی، اقتصاد مقاومتی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تقویت ساخت درونی قدرت، مهندسی فرهنگی، سبک زندگی اسلامی ایرانی باید مورد توجه قرار گیرند که سبک زندگی، بخش اصلی و حقیقی تمدن اسلامی است.
این کارشناس فرهنگی به اندیشه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری پیرامون جایگاه زن اشاره کرد عنوان داشت: در اندیشه ی امام خمینی (ره) با یک سری مؤلفه و جملات قصار پیرامون نقش و جایگاه زن میرسیم. از جمله: «قرآن کریم انسان ساز است، زن ها نیز انسان ساز هستند»، «از دامن زن مرد به معراج می رود»، «بزرگ خانه، زن خانه است»، «نقش زن در جامعه بالاتر از مرد است»، «زنان قشرهای فعال جامعه را در دامن خودشان تربیت می کنند»، «ما در مسأله زن از غرب طلبکاریم؛ آن ها هستند که به زن ظلم می کنند و زن را تحقیر می کنند» و... مقام معظم رهبری نیز در موارد متعدد به نقش مهم زن اشاره دارند از جمله: «جامعه اسلامی بدون بهره مندی کشور از نهاد خانواده سالم، سر زنده و با نشاط اصلا امکان ندارد پیشرفت کند»، «غرب رندانه از زیر بار طرح مسأله ی خانواده در می رود. در همه بحث هایی که این ها می کنند، بحث زن هست؛ اما اصلا بحث خانواده نیست. خانواده نقطه ضعف غرب است. مسأله زن را مطرح می کنند، اما اصلا اسم خانواده را نمی آورند؛ با این که زن از خانواده جدا نیست...»
ظریفیان به ذکر تغییرات متعدد در شرایط محیطی و تحول در خانواده پرداخت و سپس تحولاتی که در سبک زندگی زنان رخ داده را برشمرد:
- تعارضات هویتی دختران و زنان
- گرایش افراطی و رواج مدهای غربی
- مصرف گرایی
- کمرنگ شدن عفاف و حیا
- تغییر در گذراندن اوقات فراغت
- تمایل به تحصیلات عالیه و اشتغال در میان زنان
- تجرد گرایی و عدم تمایل به ازدواج بهنگام
- مصرف مواد مخدر
- تمایل به پیشرفت های جهشی و بدون پشتوانه
همچنین تحولاتی در روابط فرزندان و خانواده نیز رخ داده از جمله:
- کمرنگ شدن روابط عاطفی فرزندان با والدین و فامیل
- گسست فرهنگی بین نسل جدید و نسل گذشته
- کاهش مسئولیت پذیری و آستانه تحمل فرزندان
- کاهش احترام و ادب نسبت به بزرگترها
- عدم استقلال و توانایی در تشکیل زندگی و حفظ و توسعه آن
عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در تحولات فرهنگی زن و خانواده:
- گسترش ارتباطات، از طریق فضای مجازی و رسانه ها
- کم توجهی به نیازهای فرهنگی در سیاست های کلان
- کاستی های موجود در دستگاه های فرهنگی و رسانه های جمعی
- فقر نسبی و نابرابری اقتصادی
- اشرافی گرایی و تجمل گرایی در طبقات مختلف اجتماعی
- جنگ نرم غرب علیه خانواده ایرانی
- القاء شبهات و انحرافات فکری
- فرقه گرایی
وی پس از بیان موارد فوق به این سوال رسید که چرا این جنگ نرم علیه خانواده و سبک زندگی به راه افتاده و در پاسخ به آن گفت: موارد متعددی از جمله:
- نقش تاریخی و بی بدیل زن و خانواده در تاریخ تمدن ساز اسلامی و انقلاب های منطقه خاورمیانه، دفاع مقدس و حفظ نظام
- ارزش مداری و استحکام نهاد خانواده
- ناامیدی دشمن از جنگ سخت و جایگزینی جنگ نرم
و دشمن در این راستا اهداف زیر را دنبال می کند:
- تضعیف هویت دینی زن مسلمان و گرایش به ابتذال به نام آزادی
- ایجاد تزلزل در ایفاء نقش مهم همسری، مادری و تربیت دینی
- استحاله کردن خانواده و ارزشمندی آن
- تضعیف ارزش های اسلامی با انحلال خانواده
- ناکارآمد کردن نظام اسلامی و نفوذ از درون و تلاش جهت براندازی
در این راستا دشمن اقدامات زیر را علیه زن و خانواده در دستور کار قرار داده است:
- سیاه نمایی علیه وضعیت زن و خانواده مسلمان
- تقویت و حمایت از جنبش های فمینیسم
- معرفی اسلام به عنوان عامل اصلی ظلم به زنان
- ایجاد نافرمانی مدنی با ابزار حقوق بشری
- تقویت اپوزیسیون زنان داخل و خارج
- تقبیح چهره زن مؤمن و مسلمان
- تقویت مبانی غربی و الگوی زن و خانواده غربی
ظریفیان پس از بیان مسائل پیش روی خانواده و هجمه ها علیه این نهاد مقدس به بیان راهکارهایی در راستای مقابله با این مسائل پرداخت:
- ترسیم خانواده تراز اسلامی - ایرانی و شبهه زدایی از قوانین اسلامی درباره مسائلی ازجمله حضانت، ارث، چند همسری، قیمومیت، دیه و...
- تلاش در جهت حفظ و تقویت باورها و ارزش های دینی حاکم بر خانواده، ترویج فضیلت در خانواده مانند حسن خلق، مدارا، احترام، صداقت و...
- ترویج تعاملات سازنده خویشاوندی و توسعه صله رحم
- ارائه الگوی مطلوب ساده زیستی و قناعت
- توسعه و دعوت به ازدواج های سنتی و فامیلی
- ایجاد خود باوری در زنان خانه دار و احیای منزلت و اهمیت تربیت فرزندان
- آموزش سبک زندگی مطلوب مانند انتخاب همسر ، همسر داری ، فرزند پروری ،تغذیه سالم و مهارت های زندگی مانند گفتگو، داوری و قضاوت و...
- سلیقه سازی به وسیله هنر و رسانه ها
- تلاش در جهت تقویت عقل معاش و تأمین و مدیریت هزینه زندگی
- تشویق و ترغیب به مسئولیت پذیری اعضاء خانواده
- تقبیح تقلید از غرب و شرق در پاسداری از اصالت های خانواده ایرانی -اسلامی
- توجه به نقش روابط سالم جنسی و اقتضا ئات آن مطالبه توجه ویژه کلیه دستگاه های فرهنگی ، اجتماعی و ..با پشتیبانی و حمایت همه جانبه و بسیج امکانات
- آسیب شناسی خانواده های هسته ای و معایب تک فرزندی و تبیین شاخص های والدین
- تبیین جایگاه و کرامت زن و نقش پدر درخانواده و ارائه الگوی ارتباطی خانواده سالم از منظر آیات و روایات با جذابیت های هنری و رسانه ای
- فرهنگ سازی در خصوص ازدواج آسان و پایدار و نقد فرهنگ و سبک زندگی منحط غربی و تشریح بحران های موجود در جوامع و خانواده غربی
- تبیین جذاب و هنرمندانه آراستگی زنان به مکارم و فضایل اخلاقی و ارزش های اسلامی و برکات فردی ، خانوادگی و اجتماعی
- افزایش سواد رسانه ای خانواده
این کارشناس فرهنگی بحث سواد رسانه ای را بسیار مهم دانست و گفت: سواد رسانه ای به نوعی درک متکی بر مهارت گفته می شود که بر اساس آن می توان انواع رسانه ها و انواع تولیدات رسانه ای را شناخت و از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد. در واقع سواد رسانه ای مانند یک رژیم غذایی است که طبق آن هوشمندانه عمل می شود و مواد مناسب از مواد مضر تمییز داده می شوند. سواد رسانه ای مخاطب را از حالت انفعالی و مصرفی خارج و به رابطه متقابل و فعالانه رسانه ای هدایت میکند تا از رسانه ها به گونه ای هوشمند و مفید بهره برداری کنند.
وی سواد رسانه ای را مجموعه ای از مهارت ها خواند و عنوان کرد: در سواد رسانه ای سه مهارت مهم است:
- آگاهی از اهمیت مدیریت و رژیم رسانه ای
- فراگرفتن مهارت های خاص تفکر انتقادی
- بررسی مسائل عمیقی ماند این که: پیامی که ما تجربه می کنیم را چه کسی، با چه هدفی تولید می کند؟ چه کسی ذینفع است؟ چه کسی بازنده است؟ چه کسی تصمیم میگیرد؟ و...
ظریفیان به بیان چهار مفهوم کلیدی در سواد رسانه ای پرداخت:
- تمام پیام های رسانه ای ساخته می شوند (خالق دارند)
- پیام های رسانه ای با زبان خاص خود ساخته می شوند و هر کدام از تکنیک های خاص خود برای جلب توجه استفاده می کنند.
- افزاد مختلف یک پیام واحد رسانه ای را متفاوت تجربه می کنند.
- رسانه، ارزش ها و نقطه نظرات خود را دارد.
| پیوست | حجم |
|---|---|
| خانواده، تحولات پر شتاب فرهنگی و سواد رسانه ای | 6.89 مگابایت |
افزودن دیدگاه جدید