تبلیغی اثر گذار خواهد بود که قلب و روح مخاطب را هدف قرار دهد
به گزارش خبرنگار بلاغ حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی رئیس قطب تعمیق باورهای دینی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در همایش مبلغان اوقات فراغت تابستان ضمن تشکر از حضور مبلغان در این جمع گفت: کار تبلیغ و ارتباط چهره به چهره با مردم، مهم ترین کاری بوده که انبیاء و فرستادگان الهی بر عهده داشته اند. در نظام عملکرد و مدیریت حوزه علمیه و حتی برای خود مبلغان، اولین اصل این است که جایگاه و اهمیت تبلیغ را درک کنیم و به جایی برسیم که نظام حوزه و روحانیت به این اصل اساسی برسد که تبلیغ دین ، رویارویی با مردم، هدایت آن ها و زندگی با مردم رسالتی است که با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست.
وی ادامه داد: کار پیامبرانه، رساندن پیام الهی و به جان نشاندن آن و رفتن به سوی تعالی و قرب الهی برای تک تک انسان هاست. این یک اصل دینی و ایمانی برای همه ی ماست. اما سوال اینجاست که در حوزه تبلیغ و نشر معارف دین، کار اصلی تر، بنیادی تر و ریشه ای تر کجاست؟ اگر قرار است تربیت دینی واقعی در انسان و جامعه ی اسلامی رخ بدهد از کدام نقطه باید آغاز کرد و اساسی ترین پایگاه معرفت و تربیت دینی کجاست؟
حجت الاسلام سبحانی به ریشه ی مشکلات اخلاقی و رفتاری در جامعه اشاره کرد و اظهار داشت: اگر نظام تبلیغی ما کم اثر بوده و در جایی دچار مشکل و چالش اخلاقی و رفتاری شده ایم. اگر در بعضی موارد انتظارمان از جامعه دینی برطرف نشده، باید در این چارچوب دنبال ریشه یابی آن باشیم. با نگاهی به تاریخ پیامبران و سیره انبیاء و ائمه به این نکته میرسیم که رمز اثرگذاری این است که نظام تربیتی و هدایتی ما به حوزه ی قلب، روح و وجدان درونی انسان راه پیدا کند. زمانی هدایت مؤثر بوده که به فرموده قرآن در هدف نهایی و در تأثیر اصلی، انسان بتواند قلب مخاطب را شکار کند و به روح و وجدان فرد نفوذ کند. از این نقطه است که بقیه مراحل هدایت و انسان سازی انجام می شود. اما اگر به جای هدف گیری نقطه ی وجودی انسان، به حوزه رفتار و احساسات و ظواهر وارد شدیم و به عمق وجود بشر توجه نکردیم، این تبلیغ حتی اگر برای مدتی اثر بگذارد، در نهایت همه چیز به حالت قبل برمی گیردد و عمر ما عملا ثمر لازم را نداشته است.
رئیس قطب تعمیق باورهای دینی دفتر تبلیغات اسلامی با تصریح بر اهمیت ایمان در مباحث تربیتی ابراز کرد: وقتی به آیات قرآن مراجعه می کنیم، نقطه اصلی تمرکز، مقوله ایمان است. هیچ ارزشی، هیچ عمل صالحی، هیچ برّ و نیکی نیست مگر این که بر محور ایمان و اعتقاد قلبی انسان تعریف شده باشد. می توانید به «کتاب الایمان و الکفر» اصول کافی مراجعه کنید و اهمیت، جایگاه، شعب، درجات و... ایمان را در لسان اهل بیت (علیهم السلام) ببینید. جزء اولین مباحث کلامی که در اسلام مطرح شده است، به نظر بسیاری از محققان بحث ایمان و کفر بود. امروز بزرگترین مسأله ای که در جهان اسلام داریم مسأله ی ایمان و کفر است. وهابیت، داعش و امثال این ها با مبحث ایمان و کفر عده ای را می کشند. بسیاری از فسادهایی که در جامعه میبینیم، بر اساس آموزه های ما به دلیل مشکل در اعتقادات و باورهای جامعه و نسل جوان است. نمی شود به نسل جوان الزامات دینی را بدون این که باور داشته باشد تحمیل کنیم. باید دید نظام تربیتی ما تا چه اندازه بر مبنای ایمان بنا شده است.
وی به بررسی فعالیت های سایر ادیان در حوزه تقویت ایمان اشاره کرد و گفت: مسیحیت به این نکته بسیار دقت کرده که اگر کسی باید تغییر کند بر اساس باور و ایمان تغییر می کند. اگر شما به سخنرانی های مبلغان مسیحی دقت کنید میبینید که از ایمان مخاطبان خود را را به صدق و رفتار اجتماعی و خانواده و ... دعوت می کنند. با وجود این که ایمان در مسیحیت ایمان پوچ و بر محور تثلیث است. اما در فرهنگ اسلامی ایمان کاملا عقلانی است و با تمام مظاهر دنیا هماهنگ است. اما نظام تبلیغی ما بر مبنای ایمان نیست. جامعه ی امروز ما جامعه مسلمانان است نه جامعه مؤمنان. در دنیای مسیحیت حدود نیم قرن است که حوزه ای تحت عنوان ایمان درمانی طراحی شده است. مسیحیت به این نکته رسیده است که باید ایمان را در حوزه سلامت و درمان وارد کند. پیش فرض این حوزه این است که بسیاری از بیماری های تنی و روانی انسان ها در بد ایمانی آن هاست.
حجت الاسلام سبحانی فرم و ظاهر ارائه ی محتوای ایمانی به مخاطبان را امری حائز اهمیت خواند و تأکید کرد: مقوله ایمان نیازمند مدل ها و تکنیک های مؤثر و اثرگذاری است که میتوانیم با تسلط بر این تکنیک ها در امر تبلیغ تحول به پا کنیم. در همین راستا بناست در آینده ذیل قطب و میز تعمیق باورهای دینی جمعی از مبلغان علاقه مند به ورود در این عرصه در قالب دوره یا کارگاه هایی با بحث های علمی، مهارتی و تجربه های نو و کارآمد آشنا شده و این زمینه ای باشد برای تحول در نظام تبلیغی
افزودن دیدگاه جدید