تروريسم بيولوژيك

چكيده:
تروريسم بيولوژيك، امروزه يكي از ابزارهاي پيشرفته جنگي براي نابودي انسان ها به شمار مي رود. ابزاري كه بدون نياز به ديدن، باعث نابودي نسل بشر خواهد شد. تروريسم بيولوژيك مي تواند اقتصاد دولت ها، امرار معاش و زندگي بشر را مختل كند و در اين ميان، ديگر موجودات زنده نيز از اين امر مستثنا نخواهند بود. دولت امريكا با اين احتمال كه ممكن است تروريست ها از اين حربه براي ضربه زدن به منافع امريكاييان استفاده كنند، سازمان هاي مربوطه را براي مقابله آماده مي كند.
تروريسم بيولوژيك كشت و كار، مي تواند همانند ديگر شكل هاي تروريسم، فاجعه بار و ويرانگر باشد؛ زيرا:
اقتصاد يك كشور را فلج مي كند
مي تواند امرار معاش بسياري از مردم را مختل كند.
شايد براي مدت طولاني عرضه مواد غذايي را در معرض خطر قرار دهد. 
ممكن است تا زماني كه به سطوح كنترل ناپذير مي رسد، نتوان آن را شناسايي كرد.
برخي، كشاورزي را به عنوان يك هدف مناسب براي تروريسم بيولوژيك به شمار مي آورند، تا جايي كه به آن، «تروريسم كشت و كار» مي گويند. يك نگاه قوي به داده ها و اطلاعات، به ما نشان خواهد داد كه صنعت كشت و كار، در ميزان درآمد، بي بديل است. فيبر و مواد غذايي نزديك به سيزده درصد از توليد ناخالص داخلي را به خود اختصاص داده اند و 24 ميليون امريكايي شاغل، به طور مستقيم در بخش كشاورزي استخدام شده اند كه نزديك به دو درصد از كل جمعيت را تشكيل مي دهند. امريكا رهبر جهان در توليد مواد غذايي است. در سال 1997 صنعت كشاورزي، بيش از يك تريليون دلار ارزش كسب و كار را توليد كرد، كه بخش بزرگي (تقريباً 140 هزار ميليون دلار) ناشي از بازار صادرات بود. 
امريكا نزديك به دو ميليون مزرعه اي را كه در آن محصولات و حيوانات پرورش مي يابند، در اختيار دارد. امريكا به رهبر جهان در توليد مواد غذايي تبديل شده است. در سال 1997، توليد ذرت نزديك به بيست ميليارد دلار در فروش رسيد؛ سويا شانزده ميليارد دلار، گوشت گاو چهل ميليارد دلار، و توليد مرغ 22 ميليارد دلار. در 1997 آيووآ به تنهايي، بيش از سه ميليارد دلار فروش ذرت و 7/2 دهم ميليارد دلار سويا و سه ميليارد دلار توليد گوشت خوك داشت. 
حمله تروريستي به كشت و كار امريكا فاجعه بار خواهد بود. اگر هر يك از اين محصولات به طور معناداري تحت تأثير واقعه تروريست بيولوژيك قرار بگيرد، مي تواند فاجعه بار باشد. ولي اثر يك حمله ويرانگر به عرضه مواد غذايي، فقط محدود به كشاورزان نمي شود. كسب و كارهايي همچون تأمين مواد غذايي، حمل و نقل، مغازه، رستوران، توزيع تجهيزات، و در پايان، همه مصرف كنندگان بايد بهاي آن را بپردازند. شهرهاي كوچك به طور بالقوه اي نابود مي شوند و از قرار معلوم، شايد براي يك دوره طولاني، عرضه مواد غذايي در معرض خطر قرار گيرد؛ اقتصاد به شدت از تروريسم كشت و كار رنج خواهد برد. در اين ميان، تعيين اينكه طبيعت موجب بروز فاجعه مي شود يا تروريست، مشكل است.

هدف قرار دادن عرضه مواد غذايي
حمله به حيوانات و محصولات، مدت هاست كه وجود داشته، ولي كمتر به عنوان حمله به آن نگاه شده است تا اينكه انسان ها از نتايج مستقيم آن جانشان را از دست دادند. تروريسم كشت و كار، كشتن حيوانات نيست؛ فلج كردن اقتصاد هم نيست. تروريست ها براي انتشارعوامل بيماري زاي خارجي، صنايع پرورش مرغ، حيوانات و محصولات ايالات متحده را برمي گزينند.
بسياري از عوامل خارجي بيماري زا براي حيوانات، در طبيعت وجود دارند؛ از آزمايشگاه هاي كم امنيت گرفته تا منابع تجاري كه تلاش يا ريسك اندكي را براي قاچاق نياز دارند. بنابراين، ممكن است تروريست ها گاهي احساس امنيت شروع به انتشار پاتوژن ها كنند. پس از آزاد كردن پاتوژن ها در طبيعت، حادثه تروريسم كشت و كار ممكن است براي روزها و هفته ها با بي توجهي از ياد برود و پس از آن شايد ديگر تعيين اينكه آيا اين رويداد ساخته دست بشر است يا به طور طبيعي رخ داده، ناممكن شود. 
اهداف تروريسم كشت و كار، مي تواند جانوران و گياهان؛ كاميون ها و خطوطي كه در آنها حركت مي كنند؛ منابع آب؛ كارگران مزارع؛ توليدكنندگان؛ انبار غلات؛ كشتي ها؛ گردانندگان مواد غذايي؛ رستوران ها؛ مغازه ها و بيشتر، مزرعه هايي كه اقدامات امنيتي كمتري دارند، باشد.
امروزه در بيشتر مزرعه ها، سطح ضعيف امنيت بيولوژيكي، دسترسي بدون درگيري و مانع را تضمين مي كند تا تروريست، حكم قطعي را بدهد و تصميم بگيرد. شمار اندكي از كشاورزان يا توليدكنندگان، حيوانات جديدشان را كه از حراجي هاي ارزان و شلوغ خريداري كرده اند، قرنطينه مي كنند.

عوامل تروريسم كشت و كار
عامل مؤثري كه تروريسم كشت و كار عليه حيوانات استفاده مي كند، داراي ويژگي هاي زير خواهد بود:
1. بسيار مسري است؛
2. سمي و كشنده است؛
3. مي تواند در محيط به خوبي زنده بماند؛
4. منجر به مشكلات اقتصادي و ممنوعيت واردات از راه ديگر كشورها مي شود. 
انواعي از عوامل بيماري زا كه فقط برخي از شرايط بالا را دارند، چه چيزي هستند؟ بيماري هاي دهان و پا، وباي خوكي، بيماري نيوكاسل وِلوجِنيك، تب خوكي آفريقايي، بسياري از پاتوژن هاي بيماري زا، آنفلونزاي مرغي و ريندرپِست. تخمين زده مي شود كه اگر بيماري هاي دهان و پا در ايالات متحده شايع شود، هزينه زيان ملت امريكا به تنهايي بيش از 27 ميليارد دلار در يك سال خواهد بود. همچنين، هزينه هاي كاهش جمعيت به ديگر گروه ها نيز سرايت مي كند. ضدعفوني كردن محوطه ساختمان ها، قرنطينه كردن، نظارت، قيمت بالاتر گوشت، بايد همگي را به هزينه هاي سنگين بالا افزود. ضمن آنكه محصولات نيز مي توانند هدف واقع شود. عوامل بيمار ي زايي را كه ممكن است در گياهان بيماري ايجاد كنند، تقريباً بي شمار هستند؛ اگرچه برخي مانند سياهك گندم يا آفت برنج، نسبت به بقيه، زيان هاي بيشتري را نشان مي دهند. در اينجا آب و هوا، فصل ها و مراحل رشد، همگي نقش مهمي در سرعت عمل عوامل بيماري زا بازي مي كنند. مراحل اوليه اين عوامل، ممكن است مختلف باشد. 
ساده ترين راه گسترش اين عوامل، ممكن است هوا باشد. به نظر مي رسد، ذرات معلق در هوا يكي از راه هاي مؤثري است كه همراه با محصولات، مي تواند در حيوانات از راه ابزارهاي گردگيري محصولات و پمپ هاي اسپري دستي نفوذ كند. روش هاي هوشمندانه، شامل آلوده كردن پر بوقلمون با عوامل بيماري زا، به اين صورت كه بمب هايي را پُر از پَر مي كنند و از هواپيما به پايين مي اندازند و سپس آنها را در سراسر منطقه مورد هدف منفجر مي كنند تا جايي كه پَرها همراه باد به حركت درآيند و منطقه وسيعي را آلوده كنند. روش هاي ساده تر نيز بسيار مؤثر است: ورود حيوانات آلوده به گلّه، يا راه رفتن بر روي مزرعه با كفش و لباس هاي آلوده كه اين روشي نامحسوس خواهد بود، ولي آلودگي از راه حيوانات، كمتر اطمينان بخش است.

مقابله
نوع واكنش به حادثه تروريسم بيولوژيك كشاورزي در حيوانات، وابسته به سرعت كشف بيماري است. اين كار، در مراحل اوليه شيوع بيماري تفاوت ايجاد مي كند. با توجه به اينكه عامل بيماري از راه انسان شيوع پيدا كرده است يا طبيعت، چگونگي برخورد با عامل بيماري زا متفاوت خواهد بود. امروزه بيش از 350 دام پزشك با عنوان بيماري شناسي بيماري هاي حيوانات خارجي آموزش ديده اند. اين رقم شامل هزاران دام پزشكي كه به طور خصوصي كار مي كنند و نيز مشاغل فدرال و دولتي كه در ارتباط با صنايع دام و طيور هستند، نمي شود. 
سطح مزرعه، جايي است كه دام پزشكان زيرك و تيزبين نقش بسيار مهمي در اين تلاش هاي بومي بازي مي كنند تا با تروريسم كشت و كار مبارزه كنند؛ زيرا آنها به طور مستقيم با مالكان مزرعه ها گفت وگو مي كنند، حيوانات را معاينه و هر روز و هر زمان براي كشف عوامل بيماري زا نمونه گيري مي كنند. 
پاسخ به حوادث بيولوژيك در كشاورزي، سازمان هاي دولتي متعددي را افزون بر افراد بالا دربرمي گيرد. دولت، آژانس ها و مؤسسه هايي را به وجود آورده است تا با تروريسم كشت و كار مبارزه كند. 
وزارت كشاورزي ايالات متحده (USDA)، آژانس رهبري در حمايت از كشاورزي امريكاست و پيوسته بر روي اين وظيفه كار مي كنند. آنها از راه نظارت بر محصولات و حيوانات براي بيماري هاي خارجي، بهره برداري از ايستگاه هاي قرنطينه و اجراي برنامه هاي واكنشي براي يافتن عامل بيماري زاي خارجي، وظيفه خود را به انجام مي رساند.

نتيجه گيري
در حال حاضر، زمان برنامه ريزي براي واكنش سريع به حمله هاي احتمالي تروريسم كشت و كار فرا رسيده است. وزارت كشاورزي ايالات متحده پيش بيني كرده است تيم هايي كه زير نظر سازمان ريشه كني بيماري هاي اضطراري حيوانات فعاليت مي كنند، مي توانند به منظور اجراي كنترل و اقدام هاي ريشه كني، به همه مكان ها سفر كنند، ولي يكي از پيشامدهاي مهمي كه در ديگر آژانس ها بايد به خوبي در نظر گرفته شود، اجراي قانون در اداره هاي HAZMAT و آتش نشاني است. اين آژانس ها ممكن است براي كمك به وزارت كشاورزي ايالات متحده، وزارت دفاع و ديگر آژانس هاي فدرال، در تلاش هاي هماهنگي، حفظ نظم عمومي، تلاش هاي آلايش زدايي، كشتار، انهدام ها، ارتباطات و ديگر نيازها فراخوانده شوند. تهديد در كشاورزي، واقعي است و ايالات متحده در حال حاضر شروع به مقابله با آن كرده است. اين كار مصلحتي براي كشاورزان، دام پزشكان و ديگر كارشناسان كشاورزي است تا با مسائل و جزئيات تروريسم بيولوژيك كشت و كار آشنا شوند و براي رويارويي با آن، از هم اكنون برنامه ريزي كنند. 

منبع: نشریه سياحت غرب 88