آشنایی با محدث نوری (حاج میرزا حسین نوری طبرسی) -1

مقدمه
سخن در این مقال از بزرگ مردی است که در پاسداری از حریم قدسی فرستادگان خداوند سبحان از هیچ تلاشی فروگزار ننمود و هرچه در توان داشت در این مسیر در طبق اخلاص گذارد و تقدیم مولای صاحب العصرش ارواحنا فداه نهاد.
محدثی گرانقدر از دیار طبرستان که اهالی آن از دیرباز در زمره فروتنانِ مقابل امامان معصوم علیهم السلام بودند.
ولادت
حاج میرزا حسین بن میرزا محمد تقی بن میرزا علی محمد بن تقی نوری طبرسی معروف به محدث نوری که از اعاظم مشایخ شیعه به شمار می روند در شوال 1254 هجری قمری در آبادیِ «یالو» یکی از آبادی های نور که یکی از شهرهای طبرستان است چشم به جهان گشود. [1]
جد ایشان میرزا علی محمد نوری از سلاله بهزاد بن کیومرث بن کاوس که از رجال دولتی بود است که نسب ایشان به هفت شاخه تقسیم می گردد که به خاطر انتسابشان به جد بزرگشان به بهزادی ملقب بودند و اکثرا همچون اجدادشان از یاوران سلطان و رجال دولتی بودند.
تعدادی از افراد این خاندان به نگارش کتابی به نام «دفتر خانوادگی» یا «دیوان الأُسرۀ» درباره نسب خود پرداختند که در تهران به چاپ رسید.
اما پدرش عالم فاضل شیخ محمد تقی بن علی محمد بن تقی نوری (1201 - 1263) که از سرشناسان علما و فقهای عصر بود که برایش مهارت تمام در فقه و اصول و علوم العقلیّۀ [فلسفه] ذکر کرده اند که البته در سرودن شعر هم صاحب ذوق بود. [2]
تحصیلات
* اساتید و کسانی که به ایشان اجازه داده اند
محضر استوانه های علم و فضل و تقوا را درک نمود.
البته پس از اینکه مقام علمی این بزرگوار برای ما روشن می شود پر واضح می گردد که یکی از دلائل این مرتبه علمی، شاگردی در محضر این بزرگانِ از دانشمندان است. از آن جمله می­ توان اشاره کرد به:
1. شیخِ اعظم مرتضی انصاری. مرحوم محدث چند ماهی بیش محضر بحث شیخ را درک ننمود و در سال 1280 ق از ایشان اجازه نقل حدیث گرفت.
2. فقیهِ گران سنگ مولی محمد علی محلاتی
3. شیخ العراقین، شیخ عبدالحسین طهرانی. ایشان اولین کسی بود که به مرحوم محدث نوری در سال 1276 ق اجازه [اجتهاد یا نقل حدیث] داد.
4. عالم جلیل القدر شیخ عبدالرحیم بروجردی
5. مولی فتحعلی سلطان آبادی
6. فقیه گرانمایه مولی شیخ علی خلیلی
7. سید مهدی قزوینی
8. محقق میرزا محمد هاشم پسر میرزا زین العابدین موسوی خوانساری. ایشان نیز از کسانی است که به مرحوم محدث اجازه داد.
9. فقیه بزرگ میرزا حسن شیرازی
10. عالم بزرگ حاج مولی علی کنی[3]
شاگردان و کسانی که از ایشان اجازه گرفته اند
در دروس محدث نوری شاگردان فراوانی پرورش یافتند آن گونه که شیخ آغا بزرگ تهرانی در این باره آورده است که:
او پیشوای ائمه حدیث و رجال در ازمنه­ی اخیر است. [4]
اما بزرگانِ شاگردان وی عبارتند از:
1. سید عبدالحسین بن سید یوسف بن سید جواد بن سید اسماعیل بن محمد بن سید ابراهیم بن شرف الدین موسوی العاملی الصوری
2. شیخ محمد حسین بن شیخ علی کاشف الغطاء
3. شیخ اسماعیل بن شیخ محمد باقر مسجد شاهی نجفی اصفهانی
4. شیخ علی بن ابراهیم قمی
5. سید عبدالحسین حسینی خاتون آبادی اصفهانی مشهور به سید العراقَین
6. شیخ علی اکبر بن حسین نهاوندی
7. میرزا محمد فیض قمی بن میرزا علی اکبر قمی
8. میرزا محمد بن رجب علی طهرانی عسکری
9. شیخ میرزا حسین بن عبدالرحیم نائینی [میرزای نائینی]
10. شیخ ابوالمجد محمد رضا بن شیخ محمد حسین بن شیخ محمد باقر مسجد شاهی بن شیخ محمد تقی رازی اصفهانی
11. سید محمد رضا یثربی قاشانی پشت مشهدی بن سید اسماعیل بن سید عبدالرزاق بن سید عبد الحی حسینی
12. شیخ مهدی بن مولی علی اکبر قمی مشهور به پایین شهری
13. سید هبۀ الدین محمد علی حسینی حائری مشهور به شهرستانی
14. شیخ فضل الله نوری [شهید]
15. سید حسن صدر
16. شیخ آغا ضیاء الدین عراقی [مدرس برجسته اصول]
17. سید محسن امین عاملی
18. علامه شیخ محمد جواد بلاغی
19. شریف الاسلام سید اسماعیل مرعشی نجفی
20. حاج میرزا علی حسینی مرعشی شهرستانی
21. شیخ محمد حرز الدین نجفی صاحب معارف الرجال
22. شیخ عبد النبی نوری تهرانی
23. میرزا جواد ملکی تبریزی

منبع: سایت تراث
---------------------------
پی نوشت:
[1] ) ر.ک الفیض القدسی، مقدمۀ التحقیق، ص:26
[2] ) همان.
[3] ) الفیض القدسی، ص: 38
[4] ) همان، ص: 39 به نقل از نقباءالبشر، ج2، ص: 544