اعمال شب و روز عید قربان

تاریخ انتشار:
پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن. در این آیه امر شده‌است به نماز عید و امر هم دلالت بر وجوب دارد.
شب و روز عید قربان

پایگاه اطلاع رسانی بلاغ شب و روز عید قربان

شب و روز عید قربان:

شب دهم ذیحجه از شب‎های مبارک است. و جزء چهار شبی است که احیاء و شب زنده داری در آنها مستحب است. در شب عید قربان، درهای آسمان باز است. برای این شب اعمالی ذکر شده است:
۱- زیارت امام حسین علیه السلام .
۲- خواندن دعای “یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلیَ الْبَرِیَّةِ” که در شب جمعه هم وارد شده است.

اعمال روز عید قربان

روز دهم ذیحجه، روز عید قربان است و بسیار روز شریفی است و اعمال آن چند چیز است:

۱- غسل . که در این روز سنّت مؤکد است و بعضی از علماء واجب دانسته‎اند.

۲- اقامه نماز عید قربان، به همان نحو که در عید فطر ذکر شده است. اما در این روز مستحب است که بعد از نماز، با گوشت قربانی افطار شود.

۳- خواندن دعاهائی که وارد شده پیش از نماز عید و بعد از آن و در اقبال ذکر شده و شاید بهترین دعاهای این روز، دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه باشد که اوّل آن “اَللّهُمَّ هذا یَوْمٌ مُبارَکٌ” است.

۴- خواندن دعای چهل و ششم صحیفه سجادیه که اینگونه آغاز می‎شود: “یا مَنْ یَرْحَمُ مَنْ لا یَرْحَمُهُ الْعِبادُ”.

5- خواندن دعای ندبه .

۶- قربانی کردن؛ که سنّت مؤکّد است .

۷- خواندن تکبیرات برای کسی که در منا باشد بعد از پانزده نماز که اولش نماز ظهر روز عید است و آخرش نماز صبح روز سیزدهم است. و کسانی که در سایر شهرها هستند نیز بعد از ده نماز از ظهر روز عید تا صبح دوازدهم این تکبیرات را بگویند. تکبیرات بنا بر روایت صحیح در اصول کافی از این قرار است :

اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ لا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ ولِلّه الْحَمْدُ اللّهُ َکْبَرُ خدا بزرگتر از توصیف است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر است، و ستایش خاص خدا است

اعَلی ما هَدانا اَللّهُ اَکْبَرُ عَلی ما رَزَقَنا مِنْ بَهیمَةِ الاْنْعامِ خدا بزرگتر است بر آنچه ما را راهنمائی کرد خدا بزرگتر است بر آنچه روزی ما کرد از چهارپایان انعام (شتر و گاو و گوسفند)

وَالْحَمْدُلِلّهِ عَلی ما اَبْلانا.  و ستایش خاص خدا است برای آنکه آزمود ما را .

و مستحب است که به مقداری که توانایی است این تکبیرات بعد از نمازها تکرار شود.در قرآن و متون روایی مأثور، آیات و احادیثی پیرامون فضیلت برپای داشتن فریضه نماز عیدین، وجود دارد که در ذیل به اختصار اشاره خواهد شد:

آیات قرآن محید

۱٫«قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی»[۱]
به یقین کسی که پاکی جست (وخود را تزکیه کرد) رستگار شد و (آنکه) نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند در روایت چنین تفسیر شده است «و ذکر اسم ربه فصلی»؛

«قال صلوة الفطر و الاضحی» که مراد از صلوة نماز عید قربان و عید فطر است.[۲]

2- فصل لربک وانحر:[۳]

پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن. در این آیه امر شده‌است به نماز عید و امر هم دلالت بر وجوب دارد. مراد از صلوه هم طبق گفته مفسران و روایت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ نماز عید قربان است.[۴] آیات مذکور در عین حال که لزوم نماز عیدین را می رساند متضمن فضائل آنها نیزرمی باشد چرا که آیه اول می‌گوید رستگاری از ان کسی است که خود را پاکیزه کرد (یا قربانی نمود) و نماز عید برگزار نمود و در آیه دوم با توجه به اینکه مراد از کوثر فاطمه زهراء ـ سلام الله علیه ـ می‌باشد، به شکرانه این نعمت عظیم بهترین تشکر از خدا این است که نماز عید و قربانی انجام شود. (و یا نماز گذارد و هنگام نماز برای تکبیر دستها را بالا بیاورد.)[۵]

روایات:

روایات این بخش در دو قسمت بیان می شود.

بخش اول: ضرورت و لزوم نماز عیدین

۱٫ نماز عید فرض و واجب است.

امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «صلوة العیدین فریضه»[۶]

۲٫ علی ـ علیه السّلام ـ فرمود:  «لا تجسوا النساء عن الخروج فی العیدین فهو علیهن واجب»[۷]  زنها را از رفتن در نماز عیدین منع نکنید چرا که نماز عید بر آنها لازم (و ثابت) است.

منتهی روایات بسیاری آورده شده است که لزوم نماز عیدین را مشروط به وجود امام معصوم ـ علیه السّلام ـ نموده است

از جمله امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمود: «لا صلوة یوم الفطر و الضحی الا مع امام»[۸]  نماز عید فطر وعید قربان بدون وجود امام (معصوم) لازم نیست.

فضیلت نماز و روز عیدین

در روایت دیگر فرمود: «الیوم الذی یثاب فیه المحسنون»روزی که خوبان در آن روز پاداش و ثواب دریافت می‌کنند.[۱۰] ۲٫

روز اجتماع مسلمین:

امام هشتم ـ علیه السّلام ـ فرمود: روز عید فطر عید قرار داده شده تا مردم در آن روز گرد هم آمده، نعمتهای خدا را ستایش گویند، آن روز، روز عید، دادن زکات، روز تضرع و زاری و روزی است که خوردن و نوشیدن حلال است.[۱۱]

۳٫ همچون روز قیامت:

علی ـ علیه السّلام ـ فرمود:

روز عید فطر روزی است که به نیکان ثواب داده می‌شوند و بدان زیانکار می‌شوند، آن روز شبیه‌ترین روز به روزقیامت شما است پس هنگام خروج از منزل به سوی مصلی به یاد آن لحظه باشید که از قبرها به سوی پروردگار خروج می‌کنید و در لحظه ایستادن به نماز در مصلی به یاد آن وقتی باشید که در پیشگاه الهی قرار می‌گیرید و در لحظه برگشت بسوی خانه‌ها به یاد برگشتن بسوی بهشت یا جهنم باشید.[۱۲]

۴٫ بخشیدن گناهان:

پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود:«هنگامی که به سوی نماز عید خارج شدید، خداوند براین مسئله اگاهی دارد و می‌فرماید:(عبادی لی صمتم و لی صلیتم عودوا مغفورا لکم)»[۱۳]

۵٫ روز عطای فراوان و بخشش بزرگ:

پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ در این رابطه فرمود:«ان الملائکة یقومون یوم العید علی افواه السکه و یقولون اغدوا الی رب کریم یعطی الجزیل و یغفر العظیم.»[۱۴]

فرمود:ملائکه روز عید بر لبان انسانهای ساکت قرار گرفته و یا در مسیر مردم ایستاده می‌گویند بر پروردگار کریم صبحگاه وارد شوید که عطای فراوان و بخشش زیاد دارد.

پی نوشتها:

[۱] . اعلی/ ۱۵ – ۱۶
[۲] . بحار الانوار، پیشین، ج ۸۷، ص ۳۴۸٫
[۳] . کوثر/ ۲٫
[۴] . بحار الانوار، پیشین، ج ۷۸، ص ۳۴۹٫
[۵] . تفسیر صافی، پیشین، ج ۵، ص ۳۸۳٫
[۶] . وسائل الشیعه، پیشین، ص ۹۴، روایت ۱ و ۴٫
[۷] . بحار الانوار، پیشین، ج ۸۷٫
[۸] . وسائل الشیعه، پیشین، ج ۵، ص ۹۶، روایت ۱ و ۲ و ۳ و ۴٫
[۹] . وسائل الشیعه، پیشین، ج ۵، ص ۱۴۰٫
[۱۰] . همان، ص ۱۴۰، روایت۳٫
[۱۱] . همان، ص ۱۴۱، روایت ۴٫
[۱۲] . همان، ص ۱۴۱، روایت ۱٫
[۱۳] . مستدرک الوسائل، پیشین، ج ۶، ص ۱۲۱٫
[۱۴] . همان، ج ۶، ص ۱۵۴٫

منبع:
اندیشه برتر https://btid.org/‎

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • آدرس های صفحه وب و آدرس های ایمیل به طور خودکار به پیوند تبدیل می شوند.