چگونه در زمان بحران با کودکان گفت‌وگو کنیم؟
چگونه در زمان بحران با کودکان گفت‌وگو کنیم؟
در شرایط بحرانی مانند جنگ، ناآرامی‌های اجتماعی یا بلایای طبیعی، کودکان بیش از دیگران در معرض فشارهای روانی قرار می‌گیرند. ذهن کودک هنوز توان درک کامل رویدادهای پیچیده را ندارد و اگر بدون حمایت رها شود، ممکن است دچار اضطراب، ترس مزمن یا برداشت‌های نادرست شود.
در این شرایط، نقش والدین و مراقبان کلیدی است؛ گفت‌وگوی سنجیده و همدلانه با کودک می‌تواند مانند سپری محافظ عمل کند.
✍️در ادامه، چند راهکار کاربردی و علمی برای گفت‌وگو با کودک در زمان بحران آمده است:
✅ اول بشنوید، بعد توضیح دهید
▫️پیش از هر توضیحی، از کودک بپرسید چه شنیده یا دیده و چه احساسی دارد. سؤالاتی مثل "در مورد این اتفاق چی می‌دونی؟" یا "احساست چیه؟" کمک می‌کند وضعیت ذهنی او را بهتر درک کنید.
✅زبان ساده، پیام آرام
▫️متناسب با سن کودک صحبت کنید. از گفتن جزئیات ترسناک یا پیچیده بپرهیزید. آن‌چه کودک بیشتر از هر چیز نیاز دارد، اطمینان خاطر و آرامش از طرف شماست.
✅ کودک را فعال نگه دارید
▫️احساس ناتوانی، اضطراب کودک را افزایش می‌دهد. او را تشویق کنید با فعالیت‌هایی مثل نقاشی، نوشتن، کمک به جمع‌آوری وسایل برای نیازمندان یا فرستادن پیام امید، نقش مثبتی ایفا کند.
✅ پایان گفت‌وگو باید امن باشد
▫️گفت‌وگو را ناگهانی و بدون جمع‌بندی رها نکنید. کودک باید با احساس آرامش و اطمینان از شما جدا شود. می‌توانید با در آغوش گرفتن، بازی کوتاه یا انجام یک فعالیت آرام‌بخش گفت‌وگو را تمام کنید.
✅در روزهای بعد هم پیگیر باشید
▫️فقط یک گفت‌وگو کافی نیست. به رفتار و احساسات کودک در روزهای آینده توجه کنید. اگر نشانه‌هایی مثل ترس شدید، پرخاشگری، بی‌خوابی یا کناره‌گیری دیدید، حتماً از مشاور یا روان‌شناس کودک کمک بگیرید.
✅ اخبار را محدود و مدیریت‌شده نشان دهید
▫️تماشای مداوم تصاویر ناراحت‌کننده در رسانه‌ها برای ذهن کودک مضر است. زمان و محتوای مواجهه با اخبار را کنترل کنید و جایگزین‌هایی مثل بازی، پیاده‌روی یا گفت‌وگوی خانوادگی در نظر بگیرید.
✅مراقب خودتان باشید
▫️برای آنکه بتوانید از کودک حمایت کنید، ابتدا باید حال خودتان خوب باشد. استراحت، صحبت با نزدیکان و حفظ آرامش روانی، توان شما را در مدیریت شرایط بالا می‌برد.
✍️ جمع‌بندی:
▫️کودکان در زمان بحران، بیش از هر چیز به حضور آرام، شنیدن بدون قضاوت و همراهی بزرگ‌ترها نیاز دارند. با گفت‌وگویی درست، می‌توان نه‌تنها ترس‌ها را کاهش داد، بلکه پایه‌های تاب‌آوری روانی کودک را نیز تقویت کرد.
افزودن دیدگاه جدید