مسؤولان مردم را چشم و گوش خود بدانند/از کار و بیکاری مردم از دولتمردان پرسیده خواهد شد

به گزارش بلاغ به نقل از خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله عبدالله جوادی آملی پیش از ظهر دوشنبه در درس تفسیر خود در مسجد اعظم در ادامه تفسیر سوره مبارکه زمر گفت: سوره مبارکه زمر مکی است و به بحث توحید می پردازد، قسمت مهم معارف قرآن در بخش توحید به توحید ربوبی بازمی گردد، اما در خطبه های نهج البلاغه و ادعیه به توحید ذات می پردازد، مطلب دیگر آن است که در مکه چون کسی قائل به تعدد ذات نبود، قسمت اعظم این براهین راجع به توحید ربوبی است.

وی با قرائت آیه «وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ لَیَقُولُنَّ اللَّـهُ قُلْ أَفَرَ‌أَیْتُم مَّا تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ إِنْ أَرَ‌ادَنِیَ اللَّـهُ بِضُرٍّ‌ هَلْ هُنَّ کَاشِفَاتُ ضُرِّ‌هِ أَوْ أَرَ‌ادَنِی بِرَ‌حْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِکَاتُ رَ‌حْمَتِهِ قُلْ حَسْبِیَ اللَّـهُ عَلَیْهِ یَتَوَکَّلُ الْمُتَوَکِّلُونَ» ادامه داد: می فرماید اوست که شمس و قمر را هدایت می کند، چطور رزق انسان را به اوثان و اصنام نسبت می دهید، خالق آسمان ها و زمین خداوند است، این را قبول دارید، قبول هم دارید که خداوند مدبر شمس و قمر است، پس اگر خداوند اراده کرد کاری انجام دهد، از این اصنام چه کاری ساخته است؟ پس باید بر خداوند توکل کرد، در غیر از مکه هر جا سخن از شرک بود شرک در اصل ذات نبود، جاهلان مشرکان از اصنام و اوثان کمک می خواستند اما اهل نظر آنان اصنام و اوثان را یک نمادی و تندیسی از آن مدبرات دیگر می دانستند.

مؤلف کتاب مفاتیح‌ الحیاة اظهار کرد: فرمود ما که برهان اقامه کردیم، در درون آنان هم که توحید مطرح است اما از بیرون شرکی برای آنان به وجود آورده است، خداوند می فرماید تو برای اینان مرگ و حیات را تفسیر بکن، نظم جهانی را تشریح بکن، لذا در آیات مکی بخش عظیمی درباره عالم و جهان است که می فرماید عالم پیش از این بسته بود و اکنون باز شده است، قدری جلوتر بروید می بینید که اینان به شکل دود بودند و ما آن ها را اکنون به صورت شمس و قمر درآوردیم، این ستاره شناسی و سپهرشناسی را گفته است تا مردم به خود بیایند.

وی اظهار کرد: ذات اقدس اله فرمود شما قبول دارید که هیچ خالقی غیر از خداوند نیست، باران را هم با آن نظم الهی خود خلق می کند، در سوره عنکبوت فرمود از اینان بپرس که زمین های مرده را چه کسی زنده می کند؟ درخت های خوابیده را که بیدار می کند؟ آن ها می گویند خداوند، حالا اگر همچو خدایی بخواهد به فردی خیر برساند کدام یک از شما می تواند جلوی آن را بگیرد؟ اگر ضرری را اراده کند، آیا از غیر از خداوند کاری ساخته است؟ از غیر خدا هیچ کاری ساخته نیست، اگر این گونه است پس متوکلان تنها باید بر خداوند توکل کنند، حتما انسان باید وکیل بگیرد برای کسی که بسیاری از اسرار عالم بی خبر است و با آن ها ارتباط دارد و خبر ندارد باید وکیل بگیرد و وکیل هم کسی غیر از او نیست، «قُلْ حَسْبِیَ اللَّـهُ عَلَیْهِ یَتَوَکَّلُ الْمُتَوَکِّلُونَ».

حضرت آیت الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: مطلب بعدی این است که این ترجیع بندی که پشت سر هم می فرماید «لئن سألتهم» از آن ها بپرس، از آن ها بپرس به این معنا است که آنان را رها نکن، به آن ها بگو دنیا که تمام نمی شود، تو روز عاشورا امام حسین(ع) در آن بحبوحه مرگ را معنا کرده است، مرگ یک پل است، چاله نیست، «ما الموت إلا قنطره» مرگ یک پل است، پل چه فلزی و چه چوبی باشد اگر لرزان باشد انسان می افتد و گودال جهنم است، باید پل را انسان سالم و بدون عیب و با ابزار محکم بساز تا سالم رد شود، سیدالشهدا در بحبوحه روز عاشورا این مرگ را معنا کرد، معلوم می شود که اینان در هر حال مفسر قرآن کریم هستند.

هیچ هدیه ای برای انسان باایمان بهتر از مرگ نیست

وی با اشاره به آیه «قُلْ یَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَکَانَتِکُمْ إِنِّی عَامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ» ابراز کرد: وجود مبارک پیامبر(ص) بسیار نگران شرک ورزی مردم مکه بود و خداوند هم در دو آیه تعبیرش این است که فرمود تو داری جانت را می دهی که چرا ایمان نمی آورند، در جای دیگر فرمود جانت را در حسرت ایمان آوردن آنان از دست نده، یک ترجیع بند در سور مکی مطرح است، از آنان بپرس هایی که در قرآن است برای بی تابی پیامبر(ص) است و هم این که محل ابتلا بود و بعد فرمود ما ترک مخاصمه نکردیم، بلکه ما می گوییم دین شما برای شما و دین ما برای ما است، راه حق این است، هر کس می خواهد قبول کند و هر کس نمی خواهد قبول نکند، شما با ما کاری نداشته باشید اما بدانید راه صحیح چیست.

وی در توصیف مرگ برای انسان باایمان ادامه داد: هیچ هدیه ای برای انسان با ایمان بهتر از مرگ نیست، برای این که تمام وجودش از این مرگ لذت می برد، مرگ چاره و گودال و سیاهچاله نیست، مرگ یک پل است، حیات و انسان را معنا کرده است، حیات گیاهی و حیات انسانی یک طرف، مرگی در کار نیست، شما مرگ را زیر پا می گذارید و آن را له می کنید، مرگ چون پل است انسان آن را زیر پا می گذارد و از آن عبور می کند، فرمود هر کسی مرگ را می چشد، مانند این که یک لیوان شربت و یک لیوان آب را می چشد و از آن عبور می کند.

مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به آیه «مَن یَأْتِیهِ عَذَابٌ یُخْزِیهِ وَیَحِلُّ عَلَیْهِ عَذَابٌ مُّقِیمٌ» اظهار کرد: شما که نمی توانید مرگ راحتی داشته باشید، می روید در جهنم شما این را با دست خودتان حفر کردید، بعد می فرماید کمی صبر کنید عالم که تمام نشده است و این طور نیست که عالم آخر خط باشد، این طور که شد معلوم می شود که چه کسی رسوا می شود و چه کسی عذاب خوارکننده دامن گیرش می شود، شما بعد خواهید دید که چه کسی گرفتار «خزی» می شود و چه کسی «وَیَحِلُّ عَلَیْهِ عَذَابٌ مُّقِیمٌ»، در برخی آیات دارد که آنان هم رسوای دنیا و هم رسوای آخرت هستند، فرمود بالاخره شما همچو روزی را در پیش دارید، شما باید خودتان را دریابید.

وی با قرائت آیه «إِنَّا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَلِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَمَا أَنتَ عَلَیْهِم بِوَکِیلٍ» اظهار کرد: ما قرآن را برای همه نازل کردیم و این نازل کردن بالحق بود، یعنی گوهر ذاتی قرآن حق است از این رو هیچ بطلانی از هیچ راهی به این کتاب وارد نیست، زیرا با حق ساخته شده است، زیرا وقتی با حق ساخته شده باطل راهی به آن ندارد، این «ب» بای مصاحبه و ملابسه نیست، بلکه بای هویت است، یعنی گوهر ذات آن حق است، خداوند متعال قرآن را به زمین آویخت.

قرآن کتابی آویختنی است

حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: یک طرف قرآن دست ما است و یک طرف قرآن دست خداوند است، در حدیث ثقلین این مطلب نیز ذکر شده است، یعنی این قرآن دنباله آن حقیقت که دست بی دستی خداوند است قرآن را گرفته و آن را آویخته است، به همین دلیل می گویند به ریسمان الهی چنگ بزنید، اگر این کتاب یک کتابی همچون باران بود که خداوند آن را بر زمین می انداخت اعتصام به آن سودآور نبود، ابتدای سوره زخرف معنا کرده است که یک طرف این کتاب «علی حکیم» است و طرف دیگر آن «عربی مبین» است.

وی خاطرنشان کرد: اگر کسی پذیرفت برای خودش است، محال است کسی برای دیگری کار خیر بکند و محال است کسی برای دیگری کار شر بکند، هر کس کار خیر کرد، 99 درصدش مال خودش است و شر نیز همین طور است، اگر کسی درون خانه اش گل های معطری غرس کند، عطر آن بیشتر از آن خود اوست و گاه نسیمی می وزد و به دیگری می رسد، اگر مسکن یا مدرسه ای ساختیم، 99 درصدش از آن خود ما است، کار شر نیز همین طور است، تمام بوهای بد خودش را آزار می دهد و گاه نیز رهگذری را نیز آزار می دهد.

مؤلف کتاب مفاتیح‌ الحیاة اظهار کرد: خدا در آیه محل بحث می فرماید چرا این قدر غصه می خوری، تو رسول اینان هستی، وکیلشان که نیستی تو باید احتجاج می کردی که کردی، باید مبارزه می کردی که کردی، مناظره بکنی که کردی، صبر بکنی که کردی، از بس او رحمت برای عالمیان بود، آخر راه غیر از این نیست، پیامبر(ص) در بیانی فرمود شما چه قدر چشمتان را دوست دارید، چه قدر گوشتان را دوست دارید، همان طور که باید چشم و گوشتان را حفظ بکنید، همه به ویژه دولتمردان باید مردم را چشم و گوش خود بدانند، دولتمردان مسؤول این مردم هستند.

وی تأکید کرد: مخصوصا دولتمردان مسؤول این مردم هستند، «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته» مسؤولان باید مردم را چشم و گوش خودشان بدانند، دل مسؤولان باید باید برای خودشان که مردم هستند بسوزد، دل مسؤولان باید برای چشم و گوش خود که مردم هستند بسوزد، این حرف ها بوسیدنی است، همین پیامبر(ص) فرمود مردم هم چشم و گوش مسؤولان هستند، اگر از چشم و گوشتان سؤال می شود از مردم هم سؤال می شود، از تولیدشان سؤال می شود و از کار و بیکاری شان نیز سؤال می شود./*