سرگذشت خود نوشت آیت الله فضل الله زنجانی (ره)

مرحوم آیت الله زنجانی شرح حال کوتاهی از خود به درخواست مرحوم آیت الله مرعشی نجفی نوشته که متن این نامه در گنجینه نفیس نامه های ناموران (ص455) انتشار یافته و اینک ترجمه بازخوانی شده آن به اهل نظر ارائه می شود:

مرحوم آیت الله فضل الله زنجانی در صدر این خود نوشت چنین نگاشته است: ترجمه احقر و طرق روایتی را خواسته بودید. مختصرا معروض داشت. و من چون نمی خواهم داخل در باب «تزکیة المرء لنفسه» باشد، این است [که] خواهش می کنم  به کسی دیگر ارائه ندهید، فقط خودتان مطلع شوید.

بنده کمترین فضل الله فرزند نصرالله زنجانی در 23 شوال سال 1303 در شهر زنجان متولد شد و مقدمات علوم دینی را از اساتید متعدد فرا گرفت و سپس در درس خارج اصول برخی علمای این دیار شرکت کرد. علوم معقول را نیز نزد حکیم فاضل مدقق پرهیزکار آمیرزا عبدالمجید زنجانی از شاگردان برجسته مرحوم میرزا آشتیانی و همچنین نزد دو حکیم معروف میرزا ابوالحسن مشهور به جلوه و آقا علی معروف به مدرس ـ رحمهم الله ـ فرا گرفت.

پس از آن راهی اماکن مقدس شد و به بوسیدن آستان این مشاهد مفتخر شد و در آنجا از محضر اساتید و علمای بزرگی همچون علامه و فقیه جلیل القدر سید محمد کاظم یزدی و علامه جلیل القدر شیخ الشریعه اصفهانی بهره برد ـ قدس سرهما.

آثار و تالیفات

در اواخر سال 1339 به زنجان بازگشت و تا کنون[1] نیز در این شهر ساکن است و به تدریس و تحقیق و تصنیف اشتغال دارد. کتاب ها و رساله های متعددی دارد از جمله:

حاشیه بر "الشوارق" از ابتدا تا مبحث وجود ذهنی، رساله ای در عدم صحت قول فلاسفه مبنی بر "الواحد لا یصدر إلا عن واحد"، رساله ای در اصالت ماهیت در تحقق و منشأ قول به اصالت وجود، حواشی بر رساله "حدوث العالم" صدر الدین شیرازی، رساله ای در مساله کُر، حواشی متفرقه بر "منهج المقال" و "تعلیقات" وحید بهبهانی رحمة الله علیه، کتاب "علم الکلام و تاریخه فی الإسلام"، کتاب " التشیع فی التاریخ" در سه جلد شامل تاریخ دینی و سیاسی و ادبی شیعه امامیه که جلد اول آن تمام شده و دو جلد دیگر به صورت پیش نویس می باشد، کتاب تاریخ شهر زنجان و تراجم علما و راویان و مشاهیر زنجان که هنوز تمام نشده است و مطالبه متفرقه دیگر.

اجازات

از سوی سید جلیل القدر و عالم متبحر و صاحب تالیفات در اکثر علوم، سید حسن صدرالدین عاملی کاظمی ـ ادام الله بقاءه[2] ـ اجازه روایت دارد تا تمام روایاتی را که ایشان از اساتید و مشایخ خود نقل کرده روایت کند. نام این مشایخ در کتاب اجازه سید حسن صدر الدین عاملی به نام "بغیة الوعاة فی طبقات مشایخ الإجازات" آمده است.

همچنین مرحوم سید فقیه جلیل القدر سید محمد فیروز آبادی اجازه روایت از مشایخ خود را به وی اعطا کرده است.

نیز سید جلیل القدر و علامه فقیه سید ابوالحسن اصفهانی ـ ادام الله بقاءه[3] ـ اجازه روایت از مشایخ خود را به وی اعطا کرده است.

دست خط این اجازات نزد وی موجود است و از خداوند متعال می خواهیم به ما توفیق نشر علوم اسلامی و آثار ائمه طاهرین سلام الله علیهم اجمعین و برطرف ساختن بدعت های اهل بدعت و گمراهی را عنایت کند.

[1]. مراد تاریخ نگارش زندگینامه خودنوشت در زمان حیات ایشان می باشد.

[2]. این نوشته مصادف با زمان حیات سید حسن صدرالدین عاملی نگاشته شده است.

[3]. این نوشته مصادف با زمان حیات سید ابوالحسن اصفهانی نگاشته شده است.

منبع: حوزه