منظور از فضای مجازی پاک، محدود کردن آن نیست

دکتر حسن نجفی سولاری، استاد دانشگاه و مشاور معاونت مجازی صدا و سیما در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ به توضیحاتی پیرامون فضای مجازی پاک و محورهای آن پرداخت که بخش اول این مصاحبه در ادامه درج می گردد:

برگزاری همایش فضای مجازی پاک و همایش هایی از این قبیل تا چه اندازه می تواند در سالم سازی فضای مجازی کمک کند؟
اعتقادم این است که یکی از کاربردی‎ترین کنفرانس‎ها و سمینارها که تأثیر آن در حوزه‎های دانشگاهی و حاکمیتی انجام می‎پذیرد همایش‎هایی مانند همایش فضای مجازی پاک می‎باشد، البته در دو همایش قبل، قدرت رسانه‎ای کافی وجود نداشت. امیدوارم که همایش سوم بتواند این مسئله را حل کند. همایش سال‎های قبل خیلی تأثیری در بین مردم نداشت و بیشتر در حوزه‎های دانشگاهی و حاکمیتی اثر داشت.

 فضای مجازی پاک چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
منظور ما عدم استفاده از فضای مجازی و یا محدود کردن آن نیست. بلکه همان گونه که زیست بوم اول انسان ها، جامعه‎ای که در آن زندگی می‎کنند، دچار تنش‎ها ناراحتی‎ها و ناهنجاری‎هایی شده است، به همین طریق در فضای مجازی نیز به وجود می‎آید. همان گونه در فضای واقعی سازمان‎ها‎، نهادها، ارگان‎ها، بخش‎های دولتی، عمومی و خصوصی تلاش می‎کنند که این ناهنجاری‎ها را از بین ببرند، همین وضعیت را نیز ما در فضای مجازی توقع داریم. بنابراین از نظر ما فضای مجازی پاک، زیست بوم دومی است که حقوق آن در این فضا رعایت می‎شود، نسبت به یکدیگر تجری نمی‎کنند، جلوی ناهنجاری‎ها گرفته می‎شود، و به جای آن محتواها و هنجارهای بومی مطابق شرایط و فهم مقتضیات خودمان اشاعه پیدا کند.

برای رسیدن به فضای مجازی مطلوب چه راهکارهایی ارائه می فرمایید؟
برای حاکم کردن اخلاق در فضای مجازی رعایت شش نکته ضروری است. زیرساخت‎های فضای مجازی بومی را مانند شبکه ملی اطلاعات را به وجود بیاوریم. محتواهای متناسب و مورد نیاز جامعه اسلامی  فراهم شود. تولید محتواهای با موضوع خدمات هنجارساز مبتنی بر اخلاق. افزایش سواد رسانه‎ای کاربران. حاکم شدن اخلاق در این فضا، تا بتوان قوانین و مقررات حاکم کردن اخلاق حسنه را در این فضا ایجاد کرد. با کسانی که رفتارهای ضد اخلاقی دارند برخورد شود و امنیت کسانی که اخلاقی عمل می‎کنند را تأمین کنیم.

چالش های فنی و زیرساختی پیش روی فضای مجازی پاک چیست؟
چالشی که بدیهی و طبیعی است، اینکه هنوز متکی بر اینترنت هستیم و شبکه ملی اطلاعات نداریم. ما عمدتا محتواها را دانلود می‎کنیم و به نوعی آن را از دیگران گدایی می‎کنیم. خودمان دارای کمترین تولید محتوا هستیم و یا اصلا تولید نداریم. نسبت بین این دریافت محتوا و تولید محتوا باید تناسب داشته باشد. اساسا سرویس‎محور و خدمات‎محور در فضای مجازی حرکت نکردیم. نرم افزارهای بسیار زیادی در دنیا وجود دارد که برای ما نیاز است، و ما بدون در نظر گرفتن شرایط و مقتضیات آن چالش‎ها، از سرویس‎های غیربومی را استفاده می‎کنیم و گرفتاری‎هایی نیز در این مسیر ایجاد می‎شود. چالش اساسی‎تر، عدم ادراک جامعه‎ی کاربر از موهبت این فضای مجازی است. ضعف در بخش های مختلف دولت، حکمرانی، اداره و حمایت از فضای مجازی وجود دارد. اراده‎ای که این تکنولوژی و این رسانه را در اختیار بگیریم به طور جامع و کامل در همه‎ی سطوح نیست.