نشست نقد علمی شاخص های مشروعیت آیین های تکریم اهل بیت (علیهم السلام) برگزار شد

به گزارش خبرنگار بلاغ، عصر چهارشنبه 20 اردیبهشت ماه نشست نقد علمی شاخص های مشروعیت آیین های تکریم اهل بیت (علیهم السلام) در سالن همایش پژوهشگاه قرآن و فرهنگ اسلامی  برگزار شد.
در این نشست که حجت الاسلام والمسلمین سعید روستا آزاد معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نیز حضور داشت، بخشی از پژوهش «آیین ها و آسیب ها» توسط حجت الاسلام و المسلمین دکتر حجت الله بیات ارائه شد و در ادامه حجت الاسلام و المسلمین دکتر کریم خان محمدی به نقد آن پرداخت.
حجت الاسلام و المسلمین بیات در ابتدا به تبیین جایگاه ائمه علیهم السلام پرداخت و گفت: هیچ مسلمانی در جایگاه اهل بیت علیهم السلام اعم از شیعه و سنی تردید ندارد و اینکه تکریم اهل بیت به عنوان یک مقوله اسلامی و قرآنی واجب هست و این تکریم علی القاعده در قالب آیین هایی شکل می گیرد، بنابراین هم خود موضوع اهل بیت مهم و ارزشمندی است و هم تکریم ایشان مورد توجه و ارزشمند است و هم آیین های مربوط به تکریم، چراکه ما باید یک ارزش را از آسیب ها حفظ نماییم.
وی به برخی از جایگاه های مورد آسیب اشاره نمود و ضمن بیان لزوم توجه به آنها بیان داشت: دغدغه های مقام معظم رهبری نسبت به کج روی ها و آسیب های آیین های مذهبی دغدغه های خیلی جدی و اساسی می باشد.
دکتر بیات واژه های آیین و تکریم را تعریف نمود و آیین ها را از مقوله فرهنگ دانست و ادامه داد: بین آیین ها و عناصر فرهنگی رابطه برقرار است به این صورت که باورها، ارزش ها و هنجارها تولید کننده محصولات و نمادها (آیین ها) می باشند.
وی در ادامه به موضوع آسیب های آیین های تکریم اهل بیت پرداخت و محل بحث را اینگونه تبیین نمود: با توجه به این که آیینهای تکریم اهل بیت باید بر مبتنی عقاید، اخلاق و احکام اسلامی شکل گیرد، گاه دچار آسیب­هایی می شوند. بنابر این منظور از آسیب­ در آیین ­های بزرگداشت اهل ­بیت عبارت است از: هر نوع باور، ارزش، هنجار، محصول، نماد و راه و روشی که در آیین­های تکریم اهلبیت وجود دارد و با اهداف، ارزش­ها و شاخص های مورد نظر قرآن و عترت هماهنگ نباشد.

وظایف آسیب شناسی آیینهای تکریم

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: مهمترین وظایف آسیب ­شناسی آیین­های تکریم اهل بیت عبارت­اند از:
1- کشف و تعیین معیارهای تشخیص کجروی­ها؛
2- تطبیق معیارها بر آنچه به عنوان آسیب مطرح می­شود؛
3- تشخیص آسیب بودن یا نبودن موارد مطرح شده است؛
4- تشخیص جایگاه و میزان آسیب کجرویهای موجود؛
5- بررسی دلایل و انگیزه های پیدایی و توسعه آسیب­ها؛
6- بررسی پیامدهای کوتاه مدت و دراز مدت آسیبها؛
7- پیشگیری از پدید آمدن و توسعه آفت­ها؛
8- ارائه راهکارهایی برای اصلاح آسیب­ها؛

شاخص های مشروعیت آیین های تکریم

حجت الاسلام بیات شاخص های مشروعیت آیین های تکریم را برشمرد و اظهار داشت: برای مشروعیت آیین های تکریم شاخص های مختلفی می توان از آیات قرآن و احادیث ائمه استخراج نمود و بنده 15 مورد را استخراج نموده ام که عبارتند از:
1- نشانگر بندگی خدا باشد؛
2- در راستای توحید باشد؛
3- تأمین کننده اهداف دینی باشد؛
4- منطبق بر ارزش های اسلامی باشد؛
5- طبق احکام و ضوابط شرعی باشد؛
6- استواری محتوایی و ساختاری داشته باشد؛
7- مایه زینت و سربلندی اهل بیت باشد؛
8- متعادل و منطبق با فطرت و عقل باشد؛
9- هماهنگ با سیره صالحان باشد؛
10- مبتنی بر معرفت و آگاهی باشد؛
11- متناسب با شأن اهل بیت باشد؛
12- همسو با مصالح اسلام و مسلمانان باشد؛
13- غیر قابل سوء استفاده برای دشمنان باشد؛
14- متناسب با موقعیت مخاطبان باشد؛
15- مطابق با هنجار و عرف جامعه باشد.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین کریم خان محمدی به نقد پژوهش پرداخت و گفت: این پژهش مانند هر پژوهش دیگری دارای امتیازات و معایبی می باشد، از جمله امتیازات این اثر تبیین جغرافیای بحث در موضوع آسیب شناسی آیین های مذهبی است.
وی ادامه داد: از امتیازات دیگر این اثر گونه شناسی و تقسیم بندی دقیق موضوعات می باشد که سبب راهگشایی برای پژوهش های دیگر می باشد.
دکتر خانمحمدی به معایب این اثر نیز اشاره کرد و گفت: توصیفی بودن متن، عامیانه بودن برخی عبارتها، ضعف در عنوان بندی مطالب، برخی منابع دست دوم از جمله معایب قالب، ساختار و چینش مطالب و همچنین نبود تز مشخص و مشهود از جمله اشکالات محتوایی می باشد.
این نشست با پرسش و پاسخ بین حضار و اساتید به پایان رسید.