شیوه های معاشرت مبلغ با کودکان و نوجوانان (2)

ب: شیوه های رفتاری خاص

1. پرهیز از تحمیل و تحکم

اولین بازتاب تحکم و زور گویی در ذهن نوجوان این است که احساس می کند بزرگترها او را ناتوان و ضعیف و فاقد قدرت تشخیص می دانند و خود را پیر کار و دانا به حساب می آورند.
پس بهتر است یک مبلغ با رویکرد مثبت و همراه با تشویق و جدیت و رفتار شایسته برخورد کند.
عکس العمل رفتار زور در مورد کودکان هم جواب منفی خواهد داد،برای این طیف هم بهتر است با رفتار محترمانه و همراه با قاطعیت برخورد کنیم تا نتیجه مطلوبی در تربیت حاصل شود.

2. پرهیز از تحقیر و توهین و تمسخر

کارهای ناخوشایند و اشتباه کودکان و نوجوانان،اغلب از سر بی تجربه گی و نا آگاهی رخ می دهد.  
سرزنش و تحقیر و تمسخر نه تنها باعث اصلاح و جبران نمی شود بلکه به سردرگمی و ابهام نوجوان می انجامد.
امام علی علیه السلام می فرماید:« «الافراط فی الملامه یشب نار اللجاجه؛ زیاده روی در سرزنش کردن، میزان لجاجت را افزون تر می کند.»[1]

3.پرهیز از منفی نگری

یعنی بد بین بودن نسبت به تربیت پذیری افراد ،این نوع نگرش به افراد کار تربیتی را سخت می کند چرا که کسی که منفی می بیند منفی هم تبین و تحلیل می کند در نتیجه منفی هم تربیت می کند،این روند باعث سوء برداشت و عکس العمل نامناسب می انجامد جلوی حرکت و تکامل و تعالی را می گیرد و کار تربیت را سخت می کند در روایت نقل شده است: قال الصادق علیه السلام: « علیکم بالاحداث یعنی در همه‌ی کارها توجّه کنید.»[2]
لذا توجه به میزان پیشرفت و توانایی کودکان و نوجوانان و پرهیز از نگاه منفی در رشد و موفقیت آنها بسیار موثر خواهد شد.[3]

4. زمان مناسب برای پاسخ به سوالات

پاسخ به سوالات می تواند در تقویت انگیزه کودکان و نوجوانان بسیار موثر واقع  شود،مشغول شدن به کارهای دیگری مثل گفتگو با شخص دیگر و یا انجام کاری و بی اهمیت شده به سوال مخاطب نوعی بی احترامی و یا بی اهمیتی را نسبت به پرسشگر خواهد داشت،بهتر است یک وقت و فرصت با نشاطی که حالت خستگی در آن نیست ،برای سوالات اختصاص داد.[4]

5. رفتار خاص با کودکان خاص

برای کودکان یا نوجوانانی که که سازگاری روانی مناسبی با دیگران ندارند و یا طرد شده  هستند،می توان با تعلیم دادن ،و تشویق مهارت های مثبت آنها نسبت به بهبود روابط و اصلاح رفتاری آنها اقدامات خوبی را انجام داد.[5]

منابع:

[1]. مجلسی،محمد باقر،بحار الانوار،چاپ:بیروت،انتشارات:دار احیاء التراث العربی،سوم، 1983م
[2]. احمدی،سعید،شیوه‌های معاشرت مبلغ با کودکان و نوجوانان،ذوی القربی،اول،1389،قم
[3]. کلینی،محمدبن یعقوب،اصول کافی،ج8، دارالکتب اسلامی،1375
[4]. آقا تهرانی،مرتضی،آداب و آفات تربیت کودک و نوجوان،موسسه امام خمینی،1393
[5]. لورا.ای.برک،روانشناسی رشد و شخصیت کودک و نوجوان،مترجم: لیلی گازر،کتابدرمانی،1384

پی نوشت:

[1]. مجلسی،بحار الانوار،ج74،ص232
[2]. کلینی،محمدبن یعقوب،اصول کافی،ج8،ص93
[3]. احمدی،سعید،شیوه‌های معاشرت مبلغ با کودکان و نوجوانان،ص100-107
[4]. آقا تهرانی،مرتضی،آداب و آفات تربیت کودک و نوجوان،ص76
[5]. لورا.ای.برک،روانشناسی رشد و شخصیت کودک و نوجوان،ص137