مهارت‌های مدیریت فرهنگی مساجد برای مبلغان(1)

مسجد یک پایگاه و کانون فرهنگی معنوی است و مهمترین اهداف تربیتی را در برنامه‌های خود گنجانده است؛ برای رسیدن به این اهداف نیاز به مدیریت فرهنگی است که مبلغین در این مدیریت باید حضور فعال داشته و برای موفقیت در این مسیر بایستی با یک سری ازمهارت‌ها آشنا باشند.

 از جمله نکات و مهارت‌های لازم:

۱. برنامه ریزی

بدون برنامه ریزی کاری را نمی توان پیش برد،خصوصا برای مدیریت مسجد توجه به این مساله خیلی مهم و ضروری است.
از دیدگاه اسلام، برنامه ریزی فایده های زیادی دارد که به چند نمونه ی آن اشاره می کنیم:
۱-۱- موجب ثبات و دوام سیاست هاست.
امام علی علیه السلام فرمودند:«أَمَارَاتُ الدُّوَلِ إِنْشَاءُ الْحِیَلِ»
بقای دولت ها به برنامه ریزی و چاره اندیشی در امور مبتنی است.
۲-۱- بهترین ابزار برای نیل به هدف است.
امام علی علیه السلام فرمودند:«التَّلَطُّفُ فِی الْحِیلَه أَجْدَی مِنَ الْوَسِیلَه»
دقت و ظرافت در برنامه ریزی از مهم ترین و جدی ترین وسیله ها و امکانات است.
۳-۱- باعث کاهش اشتباه ها می شود.
امام علی علیه السلام فرمودند:«التَّدْبِیرُ قَبْلَ الْعَمَلِ یُؤْمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ»
تدبر و برنامه ریزی قبل از کار، تو را از پشیمان شدن ایمن می دارد.

2). سازمان دهی

در سازمان دهی به این فواید توجه می شود:
۱-۲- مشخص کردن وظیفه ها و مأموریت های محول شده؛
۲-۲- ایجاد محیطی هماهنگ؛
۳-۲- تقسیم زنجیره ای و سلسله مراتبی امور؛
۴-۲- دستیابی به اصل وحدت مدیریت؛

۳). هدایت و رهبری

مدیر موفق مدیری است که توان هدایت مجموعه ی خود و مهارت های لازم برای مدیریت را داشته باشد. این مهارت ها به سه قسم تقسیم می شوند:
۱- مهارت فنی که از دانش، تجربه و تخصص فرد در کار ناشی می شود.
۲- مهارت ادراکی که به توانایی و قدرت مدیر در تشخیص درست مسائل اصلی در سطح کلان مربوط می شود.
۳- مهارت انسانی که به معنای توانایی و قدرت در کارکردن با مردم است و انجام کار به کمک آنان و برای آنان.
مدیریت فرهنگی مسجد باید توجه داشته باشد از سبک هایی استفاده کند که دل ها را به خود جذب می کند؛ یعنی از میان سبک های مدیریتی اقتدارگرا، دیپلماتیک، مشارکتی و بوروکراتیک، سبک مشارکتی را برگزیند.
 در این سبک، مدیر دیگران را در چگونگی انجام کار، تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها دخالت می دهد، از افکار دیگران درجهت بازدهی بیشتر کار و بهترشدن سطح بهره وری استفاده می کند و به دستوردادن یک جانبه از موضع قدرت و اقتدار متکی نیست.

۴. نظارت و کنترل

کنترل عبارت است از: فرایند ارزیابی اقدامات انجام شده در تناسب با برنامه ها و هدف های تعیین شده، جهت تشخیص احتمالی انحراف ها و اصلاح آن ها.
در مدیریت مسجد، نظارت باید بسیار عالی باشد؛ زیرا درغیراین صورت ممکن است در برنامه های فرهنگی و دینی مسجد انحرافی به وجود آید که جبرانش بسیار دشوار باشد.

۵. شناخت مانع ها و آسیب ها در تصمیم گیری

یعنی به شناسایی و چاره جویی مانع هایی بپردازیم که کارها را سست می کند یا به تأخیر می اندازد؛ به خصوص عامل های فشارآور یا مزاحم.

............................................

منبع