فردايمان را امروز بسازيم

ما در جايي ايستاده ايم كه انديشه و عمل و كنش و واكنش هاي چند ساله گذشته، برايمان رقم زده است و تمام آنچه كه در امسال و سال هاي آينده تجربه مي كنيم متأثر از آن چیزی است كه امروز رقم مي زنيم.
زندگي فرآيند ساختن است و فصل ها و وصل ها، خوشي ها و ناخوشي ها، دوستي ها و دشمني ها، ازدواج و اشتغال، همه و همه مرهون «انتخاب» امروز من و ماست و اين حقيقتي است مسلّم كه «وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَي»(1) و «كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ»(2).
اگر جز اين بود كه انتخاب و تلاش قابليت تأثيرگذاري بر حال و آينده را نداشت و بنا بر اين بود كه پديده هاي پيش روي زندگي، بي ارتباط با كوشش و انديشه ما مي بود، تصادف و شانس، رنگ وجود به خود مي گرفت و انسان ها را به سوي زندگي اقبال مدارانه كه تدبير و تلاش در آن چندان نقش پررنگي ندارد، مي كشاند و بلكه بالعكس بخت و اقبال مايه درك لذّت زندگي و نيل به نيك بختي و سعادت مي بود.
بي ترديد اين نوع از نگاه به زندگي، پيامدهاي منفي فراواني از جمله كسالت و تنبلي، ضعف و تسليم در رويارويي با مشكلات و ناملايمات به دنبال دارد و نتيجتاً جامعه را به ناهنجاري هاي گوناگون اخلاقي و رفتاري گرفتار مي كند.
انتظار اتفاق خوش و تجربه ای زيبا از زندگي، جز به اصلاح فكر و عمل ممكن نيست بدين معنا كه نيل به زيبايي هاي سرشار زندگي و درك خوبي هاي فراواني كه خدادادِ خداوندگار بزرگ هستي است جز به انتخاب من و ما شدني نيست.
كسب محبّت ديگران و محبوب آسمانيان و زمينيان شدن «مَحْبُوبَةً فِي أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ»(3) جز به پرورش انديشه هاي راستين و داشتن رفتار صالحين حاصل نمي شود و چه زيبا و دلنشين فرمود: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا»(4)؛ كساني كه ايمان آورده و كارهاي شايسته كرده اند خداي رحمان براي آنها محبّتي قرار خواهد داد.
هم آغوشي با ورشكستگي هاي پي در پي در امور اقتصادي و اجتماعي، علمي و عملي، فردي و جمعي تماماً نتيجه افكار زشت و رفتار ناشايستي است كه در زندگي جاي داده شده است: إِنَّ الإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ*إِلا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ.(5)
روشن تر بگويم عقل معاش و مديريت خردمندانه در زندگي، گره خورده به افكار و رفتار ماست و آن كس كه افكاري آلوده به شيطنت و هوازدگي در خود جاي داده، قطعاً مديريت اقتصادي موفقيت آوري نیز نخواهد داشت همچنان كه مديريت علمي و فرهنگي مطلوبي از او نمي توان سراغ گرفت.
آری؛ چنين فردي نه مشاور خوبي است و نه مباشر صالحي، نه شايسته همسري است و نه لايق رفاقت و دوستي.
كسي كه در انديشه و عملش متزلزل و شكننده است حتماً زندگي اش لرزان و آكنده از فراز و فرودهاي تلخ و تنگي ها و مضايقه هاي رنج آور است و آن كه چنين شكننده و شكست پذير است، سال ها از آراستگي به نام شورانگيز «الْعَزِيزُ» پروردگار، دور مانده و به همين ميزان از ايمان راستين و آرامش زاييده آن، خود را محروم ساخته است.
كوتاه سخن اينكه افكار پايا و رفتار پوياي امروز كه ريشه در باورمندي نسبت به حقايق ناب هستي دارد و نشأت گرفته از سلطنت توحيد، بر گستره گيتي است آينده اي سرشار از زيبايي و شادماني را رقم مي زند و شيرين كامي و رستگاري ما را ضامن مي شود.
اين اراده خالق جهان است كه انسان مختار در پرتو تلاش و تكاپوي موحّدانه خود، دنيا و به دنبال آن آخرتي روشن و پربركت را بدست آورد. خداوند رسالت رسولان خود را تبيين اين حقيقت قرار داد تا مردمان در سراچه كوچك دنيا و فرصت اندك عمر، تجارتي پر سود براي تحصيل حيات طيبه داشته باشند: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَي تِجَارَةٍ تُنجِيكُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ(5) و او نيز ربوبيّت و پروردگاري خود را كه زيباترين شكل ممكن خداوندگاري و مديريت در تربيت است، به رخ آفريدگانش بكشاند.
حاصل آنكه: خوشي و ناخوشي، درد و غم، فقر و بي نيازي، دانايي و ناداني، رشد و ركود و بالاخره همه صعود و سقوط ها در گرو انديشه و عمل ماست و اين خود جلوه اي است از شكوه باورمندي به توحيد و يگانگي ذات يگانه الله تبارك و تعالي.

---------------------------------
پي نوشت:
1. نجم/39
2. مدثر/38
3. شيخ عباس قمي، مفاتيح الجنان، زيارت امين الله
4. مريم/96
5. عصر/2و3
6. صف/10