شیعه، مکتبی قرآنی است/ تاکید مجدد بر ایجاد رشته فقه القرآن در حوزه

به گزارش بلاغ به نقل از خبرگزاری ایکنا، آیت‌الله‌العظمی جعفر سبحانی دیروز در درس خارج فقه و اصول خود با اشاره به آیه «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ كِتَابَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَأُحِلَّ لَكُمْ مَا وَرَاءَ ذَلِكُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِكُمْ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ ...»(۲۴ نساء) گفت: در این آیه ۴ احتمال در مورد نکاح وجود دارد؛ یکی نکاح دائمی؛ نکاح موقت؛ نکاح با کنیز و چهارم عمل حرام است.
وی افزود: واژه محصنین در اینجا به معنای افراد با عفاف است، لذا احتمال چهارم از دایره تفسیری آیه خارج است؛ همچنین نکاح با کنیز نیز چون در آیه بعد آمده است از شمول این آیه خارج می‌شود.
آیت‌الله سبحانی با بیان اینکه مکتب شیعه، مکتبی قرآنی است به سخن برخی مخالفان فکری در رد نکاح موقت در قرآن ادامه داد: قرائن آیه نشان می‌دهد که نکاح در این آیه، نکاح موقت است و حکم فقهای شیعه در این موضوع بر اساس قرآن است.
وی با بیان اینکه استمتاع دو معنا دارد که یکی بهره‌گیری و لذت و دیگری صیغه تمتع است گفت: نظر ما برداشت دوم است زیرا در عقد اعم از دائمی و موقت، مهریه به مجرد اینکه صیغه خوانده شد بر گردن شوهر است و مهریه تابع تمتع نیست.
این مفسر قرآن عنوان کرد: بین همه فقها این مسئله مسلم است که به مجرد عقد، مهریه بر گردن شوهر است بنابراین وجوب مهر، متعلق بر لذت جنسی نیست و در زمان جاهلیت و پیامبر(ص) نیز تمتع به همین مفهوم استعمال شده است و در زمان خلیفه دوم این مسئله ممنوع شده است.
آیت‌الله سبحانی با بیان اینکه در زمان نزول وحی نیز حقیقت این کلمه در عقد استمتاع بود چنانچه صحیح مسلم نیز بر این مسئله تصریح کرده است اظهار کرد: این آیه ناظر بر این است که نباید در پرداخت مهریه زنان تاخیری صورت بگیرد و در مورد نکاح منقطع است زیرا در آیات دیگر نیز مسئله مهریه و نکاح دائم بیان شده است و تکرار در اینجا ضرورتی ندارد.
سبحانی بیان کرد: از طرفی در نکاح موقت احتمال ایجاد زمینه فساد وجود دارد لذا قرآن فرموده است مبادا خیال کنید این نکاح از لانه‌های فساد است که فقط دنبال تمتع جنسی هستند به همین دلیل از تعبیر «محصنین غیرمسافحین» استفاده کرده است و در نکاح با کنیز نیز همین کلمه تکرار شده است تا افراد تصور نکنند کنیزان آنان، رفیقه آنان هستند بلکه باید با آنان ازدواج موقت داشته باشند وگرنه مرتکب حرام شده‌اند.
وی در خاتمه درس خود با بیان اینکه بر خلاف ادعای مفسران مخالف شیعه، این آیه مجمل نیست تاکید کرد: قدر این مباحث را بدانید زیرا سلاح علمی است و حتما باید به این موضوعات پرداخته شود و باید رشته فقه القرآن از سال آینده به صورت رشته مستقلی در حوزه ایجاد شود زیرا مکتب شیعه، قرآنی است.