مادر امام هادی علیه السلام که بود؟

پایگاه اطلاع رسانی بلاغ|  مادر امام هادی علیه السلام که بود؟
 

پاسخ:
معروف‌ترین نام مادر امام هادی(ع)، «سمانه مغربیه» است.[1] و نیز گزارش شده که کنیه ایشان «ام الفضل» و معروف به «سیده» بودند.[2]
«سمانه» در لغن، مصدر فعل «سمن - یسمن»، به معنای فربه بودن آمده است.[3]

بر اساس نقل برخی منابع، امام جواد(پدر بزرگوار امام هادی) دارای سه همسر بودند که یکی از آنها «سمانه مغربیه» و دیگری «ام الفضل» دختر مأمون بود و حضرت جواد(ع) از «ام الفضل» فرزندی نداشتند.[4]

بر این اساس، «ام الفضل» ممکن است کنیه دو تن از همسران امام دهم(ع) باشد.

 همچنین نقل شده است مادر امام هادی(ع) را «سوسن»،[5] «متفرشه مغربیه»،[6] «غزاله مغربیه»،[7] «مدنب»، «حدیث»[8] و «جمانه»[9] می‌گفتند.
طبق نقل‌های تاریخی، امام جواد(ع)، «سمانه» را که کنیزی بود خریداری نمودند.[10]

با توجه به کنیز بودن آن بانو و این‌که ایشان را مغربیه دانسته‌اند،‌ به نظر می‌رسد نژاد ایشان از قومی غیر عرب و ساکن در شمال غرب آفریقا باشد.

از ویژگی‌های شخصیتی این بانو می‌توان به اهل عبادت بودن، زهد و تقوای ایشان اشاره نمود و این‌که بیشتر ایام سال را مشغول عبادت بوده‌اند.[11] از امام هادى(ع) روایت شده است: مادرم به مقام و منزلت من آگاه بوده و از اهل بهشت است؛ هیچ شیطانِ سرکشی به او نزدیک نمى‌شود و از مکر و حیله جباران عنید در امان است؛ و خداوند نگهبان و حافظ اوست و چیزی از دیگر مادران صدیقان و صالحان کم ندارد.[12]
 

پی نوشت:
[1]. کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج‏1، ص498، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، 1407ق؛ شیخ مفید، المقنعة، ص 485، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 297، قم، کنگره شیخ مفید، اول، 1413ق.
[2]. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فى مناقب الأئمة اللهامیم، ص 721، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، 1420ق.
[3]. واسطى، سید محمد‌، تاج العروس من جواهر القاموس‌، محقق، مصحح، شیرى‌، علی، واژه «سمن»، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1414ق‌.
[4]. شاکری، حسین، سیرة الامام الجواد(ع)، ج 1، ص 23، قم، ستاره، 1419ق.
[5]. ابن بابویه، محمد بن على، عیون أخبار الرضا ع، ج‏1، ص41، تهران، نشر جهان، اول، 1378ق؛ ابن بابویه، محمد بن على، کمال الدین و تمام النعمة، ج‏1، ص 307، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.
[6]. اربلى، على بن عیسى، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج ‏2، ص 374، تبریز، بنى هاشمى، چاپ اول، 1381ق.
[7]. سیرة الامام الجواد(ع)، ج 4، ص 6.
[8]. ابن ابى الثلج بغدادى، محمد بن احمد، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة الباقر و الصادق و الرضا و العسکری عن آبائهم(ع)، ص 124، قم، آل البیت ع ، چاپ اول، 1410ق.
[9]. مسعودى، على بن حسین، إثبات الوصیة لعلیّ بن أبی طالب ع، ترجمه، نجفى، محمد جواد،  ص 427، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1362ش.
[10]. مسعودى، على بن حسین، إثبات الوصیة لعلیّ بن أبی‌طالب(ع)، ص 228، قم، انصاریان‏، چاپ سوم‏، 1426ق.
[11]. ابن عبد الوهاب، حسین بن عبد الوهاب، عیون المعجزات، ص 130، قم، مکتبة الداورى، چاپ اول.
[12]. الدر النظیم، ص 721.

برگرفته از اسلام کوئست