فتح اندلس به دست مسلمانان نقطه شروع پیشرفت اروپا بود.

"اندلس " یا شبه ‏جزیره‏ ى ایبرى شامل سرزمین اسپانیا و پرتغال فعلى است. این شبه‏ جزیره که اکنون به دو کشور مستقل اسپانیا و پرتغال تقسیم شده است، در جنوب غربى اروپا قرار دارد که از قسمت شمال و شمالِ غربى به خلیج بیسکاری، از سوى شرق به دریاى بالئار که جزو دریاهاى غربی مدیترانه است ـ و از جنوب به دریاى مدیترانه و تنگه جبل الطارق و اقیانوس اطلس هم‏جوار است.  به گفته "هرمان راندل " استاد دانشگاه کلمبیا: مسلمین در قرن دهم میلادى در اسپانیا تمدنى پدید آوردند که در آن تمدن، علوم از صورت عقاید مبهم عمومى درآمده بود و با صنایع و فنون زندگى علمى انطباق یافته بود.

 "لاین پل " مستشرق انگلیسى مى‏ نویسد: 
اسپانیا هشت قرن در دست مسلمانان بود و نور تمدن آن، اروپا را نورانى ساخته بود و دشت‏هاى سوزان این سرزمین در اثر کوشش ملت فاتح، آباد گردید و شهرهاى با عظمتى را در این وادى بزرگ به وجود آوردند.

علوم و ادب و صنعت فقط در همین سرزمین اروپایى رونق داشت و از همین رهگذر بود که علوم ریاضى، فلکى گیاه ‏شناسى تاریخ، فلسفه و قانون‏گذارى تنها در اسپانیاى اسلامى تکمیل شده و نتیجه داده بود.
در این زمینه نوشتار دکتر "مارتینز مونتابث " مستشرق اسپانیایى، نیز ارزنده است: 
اگر حاکمیت هشت قرنه‏ ى اسلام بر اسپانیا نبود، هرگز این کشور وارد گردونه‏ ى تاریخ تمدن نمى‏ شد. این دوره، در حالى که اروپاى همسایه، اسیر تیرگى جهل و عقب ماندگى بود، روشنایى خرد و فرهنگ را به آن‏جا منتقل کرد.

ماجرای فتح اندلس:
زمانى که آفریقا به دست "موسى‏ بن نصیر " اداره مى‏شد، پادشاه اسپانیا "رودریک  بود. او سى و ششمین و آخرین پادشاه گوت دراندلس بود. 
ماجراى فتح اندلس از آن جا آغاز گردید که "ژولین ـ فرماندار "سبته " ـ به خاطر تعرضى که از سوى رودریک به دخترش شده بود، از پادشاه سرپیچى کرده و به ناچار به فراریان دیگر اسپانیا در آفریقا پیوست و با اصرار از موسى‏ بن نصیر ـ حاکم مسلمان آفریقا - خواست تا اسپانیا را از چنگال ستمگرانه پادشاه غاصبش نجات بخشد. در پاسخ به این درخواست، موسى‏ بن نصیر باگرفتن اجازه از ولیدخلیفه ‏ى مسلمانان ـ یک افسر جوان و شجاع به نام "طریف " را براى کشف و گردآورى اطلاعات لازم و مقدماتى به سواحل جنوبى اسپانیا فرستاد.

"تدمیر " به او نوشته بود: مردمى به کشور ما آمده ‏اند که نمى‏ دانیم آیا اهل آسمانند یا اهل زمین. " رودریک، امیران ارتش و خان‏هاى کشور را به جنگ فراخواند و حکم داد که همگى با مردمان و وابستگانشان در شهر "قُرطُبه " به او بپیوندند. طولى نکشید که تعداد نیروهاى سپاه سلطنتى به همراه سپاه کمکى امیران اطراف، نزدیک به یکصد هزار تن رسید. این دو لشکر در مکانى به نام "لکه " در روز یکشنبه ـ دو روزمانده به آخر ماه رمضانِ سال 92 ه . ق ـ باهم درگیر شدند و این جنگ تمام عیار میان آن‏ها، تا روز یکشنبه پنجم شوال ادامه یافت. فرزندان تیزا ـ پادشاه پیشین که به دست رودریک کشته شده بود ـ در همان حمله‏ ى اول از لشکر رودریک جدا شدند، ولى فراوانى لشکریان باقى مانده‏ى رودریک و مناسب بودن سلاح و وسایل جنگى و آرایش خوب نظامى آن‏ها، باعث گردید تا مدت بیشترى در برابر حمله‏ هاى سخت مسلمانان، پایدارى نمایند. ولى حمله‏ ى پایانى طارق‏ بن زیاد، به قدرى سخت و سنگین بود که ایستادگى دشمن در برابر آن ممکن نبود. از این رو، جمعیت گوت‏ها به کلى از هم پاشید. پادشاه رودریک هنگام فرار، خود را به آب رودخانه اندخته و کشته شد و مسلمانان اسب و لنگه‏ ى کفش او را در میان گِل و لاىِ رودخانه پیدا کردند.

تاثیر فرهنگ اسلامی بر ملت اندلس

فرهنگ اسلامىِ علم دوستى چنان در کام مسلمانان اندلس، شیرین افتاد که بسیارى از آنان مشتاق گام نهادن در این راه شدند و این همه در حالى بود که اروپاى آن روز، در گرداب تفتیش عقاید وحشى‏ گرى و مخالفت با علم غوطه‏ ور بودند. 
با ورود اسلام به اندلس، زنان پا به دنیا و فرهنگ دیگرى نهادند و به درجات بلند علمى و اجتماعى دست یافتند، 
سواد آموزى چنان رو به فزونى نهاد که تنها در مدت یک سال در قرطبه، بیش از پانزده هزار جلد کتاب نوشته شد و با انتقال صنعت چاپ از بغداد به اندلس، این رقم فزونى یافت. داشتن کتاب و کتاب‏خانه نشانه بزرگى و فخرفروشى گردید. بزرگانى در میدان علم و نوآورى قد برافراشتند و کارهایى را به بشر و جهان علم عرضه نمودند.

پروفسور "دالماس " استاد بیمارى‏هاى زنان دانشکده پزشکى شهر "مونت پلیه " اعتراف مى‏ کند: 
تمدن مسلمانان منحصر به فن معمارى و نقش و نگار ساختمان‏ها و مساجد پرشکوه نیست، بلکه شامل بسیارى از علوم و معارفى مى‏ شود که اساس علوم جدید به ویژه علوم گیاه‏ شناسى و پزشکى است.

به گزارش خبرگزاری شبستان/کرمان جنوبی