شاخصه های وجودی حضرت معصومه (سلام الله علیها)

به گزارش بلاغ به نقل از حوزه، حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)  دخت بلند اختر امام موسی بن جعفر(علیه السلام) است که در روز اول ماه ذیقعده سال 173هجری قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشود، تولد دختری از خاندان رسالت که امام صادق(علیه السلام) بشارت آمدنش را داده بود.
لذا در سالروز میلاد پر خیر و برکت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها)، ضرورت واکاوی ابعاد شخصیت بی بدیل آن حضرت با استفاده از آراء و اندیشه های مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله  مکارم شیرازی می تواند شاخصه های ارزشمندی از جایگاه والای حضرت فاطمۀ معصومه(سلام الله علیها)  در نزد امامان معصومین(علیهم السلام) را برای تشنگان به معارف اهل بیت(علیهم السلام) به ویژه زائران آن حضرت به ارمغان داشته باشد، از این رو در این نگاشته برخی از مهم ترین شاخصه های وجودی کریمۀ اهل بیت(سلام الله علیها) با نکته سنجی و نگاه ژرف نگر حضرت آیت الله مکارم شیرازی به مخاطبان ارائه می گردد:

مقام والاى علمى حضرت معصومه عليها السلام
بدیهی است حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) سرچشمه خوبی ها و کمالات بی حد است، از منسوبین سه امام معصوم(علیهم السلام) می باشد و تکریم و احترام او گرامیداشت جایگاه بلند خاندان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، خصوصاً مقام امامان شیعه حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام)، علی بن موسی(علیه السلام) و محمد بن علی امام جواد(علیه السلام) به حساب می آید، لذا ضرورت شناخت شأن و منزلت آن حضرت امری انکار ناپذیر است.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی در تبیین شأن و منزلت کریمۀ اهل بیت(سلام الله علیها) اظهار کردند: حضرت معصومه(سلام الله علیها) از مقام و جایگاه بالایی از جمله در عرصه علمی بهره مند بودند، در عصر امام كاظم عليه السلام جمعى از شيعيان وارد مدينه شدند تا خدمت آن حضرت رسيده و سؤالاتشان را از او بپرسند، اما حضرت در سفر بود. به ناچار سؤالات را تحويل خانواده حضرت دادند تا در فرصتى ديگر پاسخ آن را بگيرند. به هنگام بازگشت به وطن براى خداحافظى به خانه حضرت رفتند. حضرت فاطمه معصومه عليها السلام سؤالات‏ را به همراه جواب ­هايش به آن ها داد. شادمان به سمت وطن حركت كردند. اتفاقاً در مسير بازگشت امام كاظم عليه السلام را ملاقات كرده، و داستان را براى آن حضرت بازگو نمودند.
امام نوشته را گرفت و مطالعه كرد. پاسخ‏ هاى حضرت معصومه عليها السلام همگى صحيح بود. امام سه بار فرمود:«فِداها ابُوها؛ پدرش به فدايش باد» با توجه به اين كه حضرت معصومه عليها السلام در آن زمان سن و سال زيادى نداشت، اين مطلب نشانگر عظمت او از نظر علم و معرفت بود».[1]،[2]

مقام معنوی و قدسی حضرت معصومه(سلام الله علیها)
حضرت آیت الله مکارم شیرازی با اشاره در تشریح جایگاه معنوی و قدسی حضرت معصومه(سلام الله علیها) گفتند: مقام والای آن حضرت در عالم کشف و شهود نه تنها به خاطر فرزندی حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) و خواهری امام هشتم (علیه السلام) است، بلکه به واسطه مقام معرفتی خود ایشان نیز می باشد.[3]
معظم له در تفسیر مولفه های بی بدیل معنوی در جلال و منزلت حضرت فاطمۀ معصومه(سلام الله علیها) بیان داشتند: درباره جلالت حضرت معصومه(سلام الله علیها) روایات پر معنایى داریم. مرحوم محدّث قمى مى فرماید: یکى از بزرگان قم به نام «سعد» خدمت على بن موسى الرضا(علیه السلام) رسید، حضرت فرمود: یا سعد عندکم لنا قبرٌ، قلت: جعلت فداک قبر فاطمة بنت موسى؟ قال: نعم من زارها عارفاً بحقّها فله الجنّة... .[4]
امام رضا عليه السلام به سعد فرمود: اي سعد! قبرى از ما در بلاد شما است عرض كردم: فدايت شوم قبر فاطمه دختر موسى بن جعفر عليه السلام؟. حضرت فرمود: آرى هر كس او را با معرفت زيارت كند بهشت برين جايگاهش خواهد بود.
از این رو عرفان به حق که در روایات متعدّد در مورد امام حسین(علیه السلام) و فاطمه معصومه(سلام الله علیها) و دیگر معصومین(علیهم السلام) آمده بدین معنى است که بدانیم پدر و برادر و اجداد حضرت معصومه(سلام الله علیها) واجب الاطاعه هستند و وقتى به این مسأله واقف گردیم و باید به تمام برنامه ها و دستورات آن ها عامل باشیم که نتیجه آن جنّت است[5].

سلسله نسبت؛ معیاری از جلال حضرت معصومه(سلام الله علیها)
سلسلۀ نسب از جمله دیگر شاخصه هایی است که در میان دیگر مولفه ها مورد اذعان معظم له قرار گرفته است؛ ایشان در فرازی دراین زمینه بیان کردند: وقتی سلسله نسب فاطمه معصومه(سلام الله علیها) را نگاه می‌ کنیم به نُه معصوم منتهی می‌ شود و این نهایت مقام با عظمت آن بزرگوار است. [6]

چیستی جایگاه والای زیارت حضرت معصومه عليها السلام‏
در اندیشۀ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی جایگاه بی نظیر زیارت حضرت فاطمۀ معصومه(سلام الله علیها) به نحوی است که معظم له در فرازی فرمودند: در جلالت و منزلت آن حضرت همین بس که تعبیرات بسیار خاصی در زیارتنامه آن حضرت وارد شده است.

ثواب زيارت حضرت معصومه عليها السلام‏
معظم له در تبیین آثار و برکات زیارت حضرت معصومه عليها السلام گفتند: نويسنده كتاب كامل الزيارت به نقل از پدر و برادر بزرگوارش مطابق روايتى از امام جواد عليه السلام چنين نقل مى ‏كند:
«مَنْ زارَ عَمَّتى‏ بِقُمْ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ هر كس (مرقد) عمه ‏ام (حضرت فاطمه معصومه عليها السلام) را در قم زيارت كند، بهشت از آن اوست».[7]

زيارتى معادل بهشت‏
معظم له با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) درباره فاطمه معصومه(سلام الله علیها) فرمودند: رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می‌ فرمایند که پاره تن من در قم مدفون می‌ شود و هر کس به زیارت او بیاید بهشت بر او واجب خواهد شد، عبارت پاره تن من تنها یک بار دیگر در مورد فاطمه زهرا(سلام الله علیها) بیان شده است.

بنابراین کلمه پاره تن از سوی پیامبر گرامی اسلام فقط در ارتباط با حضرت زهرا(سلام الله علیها) و حضرت معصومه(سلام الله علیها) از لسان مبارک پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) خارج شده است و قطعاً کسی که پاره تن پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را در این سرزمین زیارت کند بهشت بر او واجب می‌ شود.

گسترش تشیع ؛ مرهون ورود حضرت معصومه(سلام الله علیها) به قم
مرجع عالی قدر و صاحب تفسیر شریف نمونه در فرازی دیگر و در تبیین تأثیرات ورود بابرکت حضرت معصومه(سلام الله علیها) به قم و تحکیم و بسط و گسترش مذهب حقۀ تشیع فرمودند؛ بذر مذهب شيعه در اوايل قرن‏ اول هجرى در اين سرزمين پاشيده شد و ديرى نپاييد كه به صورت يك شهر به تمام معنا شيعه درآمد، و پناهگاه و مأمنى براى پيروان مكتب اهل ‏بيت(علیهم السلام) قرار گرفت.
قم در اين مدت آماده استقبال و پذيرايى از فرزندان جسمانى و روحانى آل على(علیه السلام) بود، كافى بود هر يك از دودمان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و پيروان راستين آن حضرتش به اين سرزمين آيد تا مردم قم با آغوش باز از او استقبال كنند و با كمال عزّت و احترام و خيالى آسوده از دشمنان زندگى كند.
بر همين اساس، بسيارى از مردان نامى و سادات جليل‏ القدر و نواده ‏هاى پيشوايان مذهب شيعه به اين سرزمين آمدند، كه در رأس آن ها مى‏ توان به دختر بزرگ و با عظمت امام موسى بن جعفر عليهما السلام، حضرت فاطمه معصومه‏ عليها السلام اشاره كرد.[8]
لذا در سال 201 هجرى قمرى حضرت معصومه عليها السلام به قصد ديدار برادر از مدينه به سوى خراسان حركت كرد. هنگامى كه به ساوه رسيد بيمار و بسترى شد. آن حضرت كه از وجود قم و سكونت شيعيان در آن اطلاع داشت به خادم مخصوصش فرمود: «مرا به قم ببريد» از سوى ديگر وقتى مردم قم خبر ورود آن حضرت به ساوه را شنيدند تصميم گرفتند آن حضرت را به شهر خود دعوت كنند بدين جهت پسران و نوادگان سعد اشعرى به محضر آن حضرت رسيده و ايشان را به قم آورده و در كمال احترام از وى پذيرايى نمودند. هر چند آن حضرت متأسفانه پس از مدت كوتاهى بدرود حيات گفتند، ولى ورود ايشان به قم، و مرقد مطهر او، و سپس ورود امامزادگان و راويان احاديث و دانشمندان كوفه و ديگر شهرها به قم، موجب تحولات تازه و مؤثّرى در استحكام و گسترش تشیع گرديد.[9]

تحکیم حوزه علمیۀ در پرتو انوار وجودی حضرت معصومه(سلام الله علیها)
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در تشریح آثار و برکات قدسی کریمۀ اهل بیت(سلام الله علیها) به تقویت و تحکیم روز افزون حوزۀ علمیۀ قم در پرتو عنایات خاصۀ آن حضرت اشاره نموده و فرمودند: با تشريف ‏فرمايى آن بانوى كم ‏نظير، فصل نوينى در تاريخ قم آغاز شد، و جاذبه قوى‏ آن حضرت، علما و دانشمندان فراوانى را به‏ سوى اين شهر جذب و بركات فراوانى را نصيب قم كرد، كه مهم ‏ترين آن ها گسترش مراكز علمى بود.[10]
لذا ورود حضرت معصومه‏ عليها السلام به قم موجبات تحكيم و گسترش حوزه علمیه و رفت‏ و آمد و ارتباط علما و راويان و شاگردان برجسته امامان عليهم السلام را فراهم نمود.[11]

سخن آخر
در نگاه حضرت آیت الله مکارم شیرازی از ابتکارات بسیار خوب؛ ایجاد دهه کرامت است که از میلاد با برکت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) شروع شده و به میلاد امام رضا(علیه السلام) ختم می‌ شود.[12]
زیرا امروز دشمنان و مخالفان تشیع و ملت ایران باید ببینند و بدانند که عشق به اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) در نزد این مردم در چه حدی است و پیروان این مکتب هیچ گاه از عشق و ارادتشان به ساحت انوار الهی اهل بیت(علیهم السلام) کاسته نخواهد شد.[13]
بی شک برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و هنری در دهه کرامت، شناخت و معرفت نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) را گسترش می دهد زیرا گرامیداشت دهه کرامت و میلاد پر برکت حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) و امام رضا(علیه السلام) مایه کوری چشم وهابیون و نورانیت پیام اهل ‌بیت(علیهم السلام) در جهان خواهد بود.
بنابراین جشن‌ های دهه کرامت از جمله ابتکارات خوبی است که روحانیت و نورانیت شیعه را در تمام دنیا طنین انداز می‌ کند.[14]

منابع و پاورقی؛
[1] حضرت معصومه فاطمه دوم، ص 166.
[2] همراه زائران قم و جمكران، ص: 61،60 .
[3] بیانات حضرت آیت‌الله العظمی مکارم‌شیرازی، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،6/3/1389.
[4] بحارالانوار، ج‏48، ص: 317.
[5] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، 15/10/81.
[6] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[7] همراه زائران قم و جمكران، ص: 62.
[8] همراه زائران قم و جمكران، ص: 25.
[9] همراه زائران قم و جمكران، ص: 40.
[10] همراه زائران قم و جمكران، ص: 26.
[11] همراه زائران قم و جمكران، ص: 40.
[12] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[13] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[14] بیانات آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.