نفاق در اصل به معنای دورویی و مخالفت ظاهر با باطن است. و منافق یا دورو، کسی است که با زبان چیزی را بگوید ولی نیت واقعی خود را مخفی نگه دارد تا به دیگران زیان و آسیب برساند.
اخلاق و تربیت
منتخبی از دستورات امام صادق علیه السلام به سالکان طریق حق و سیر و سلوک که به حدیث عنوان بصری معروف است:ر دنیا خود را مالک چیزی ندان، برای خود تدبیری نکن و خود را به خدا واگذار کن، آنچه خدا فرموده اطاعت و آنچه نهی کرده مرتکب نشو.
رسول خدا صلي الله عليه وآله مي فرمايد: لَيْسَ مِنّا مَنْ ما كَرَ مُسْلِما. كسي كه با مسلماني نيرنگ كند و براي او نقشه بكشد، از ما نيست.
كسي كه براي مريم عليهاالسلام در حال اعتكاف آذوقه مي فرستد، مؤمنِ به درگاه خويش را هم فراموش نمي كند.
سرمايه تو نيز «اعتماد به نفسِ» توست . هيچ كس نبايد بيش از خودت براى تو دلسوز باشد . بايد خودت بكوشى تا در اين دنياىِ گرفتار موج ها و توفان ها ، خويش را به ساحل نجات و كاميابى برسانى .
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله در كنار ديگر عبادتها، به اعتكاف توجه ويژه اي داشت. آن حضرت براي انجام اين مهم، بر اعتكاف ماه رمضان، به ويژه دهه آخر آن اهتمام مي ورزيد و آن را با دو حج و دو عمره برابر مي دانست.
چنان كه درك شب قدر، كاری مشكل است، بیان جایگاه و «قدر» شب قدر عملی است دشوار كه تنها راه یافتگان به آن شب عزیز می توانند واقعیت و حقیقت آن را بیان دارند؛ چرا كه قرآن به پیامبر خدا فرمود: «و تو چه دانی شب قدر چیست؟»
بهترين دعاها و ذكرها در ماه رمضان، آمرزش خواهي از درگاه الهي است. پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله در تمام مدت عمر خود همواره استغفار مي كرد.
درونى كردن از متابعت و همانندسازى پايدارتر است, زيرا مبتنى بر انگيزه شخص براى صحيح بودن است و هم چون متابعت بستگى به نظارت مداوم عاملان پاداش يا تنبيه ندارد و يا هم چون همانندسازى منوط به احترام مداوم براى شخص يا گروهى كه با آن همانندسازى مى كند نيست.
وصول به کمال و سعادت انسانی تنها در سایه توجه به تربیت صحیح انسان و اهمیت دادن به جنبه های مختلف تربیت حاصل می شود. تربیت عقلانی، یکی از جنبه های پر اهمیت تربیت در پی رشد و پرورش قوه عقل می باشد. اصل تزکیه یکی از اصول تربیت به ویژه تربیت عقلانی است.