اخلاق و تربیت

207 محتوا

نفاق در اصل به معنای دورویی و مخالفت ظاهر با باطن است. و منافق یا دورو، کسی است که با زبان چیزی را بگوید ولی نیت واقعی خود را مخفی نگه دارد تا به دیگران زیان و آسیب برساند.

منتخبی از دستورات امام صادق علیه السلام به سالکان طریق حق و سیر و سلوک که به حدیث عنوان بصری معروف است:ر دنیا خود را مالک چیزی ندان، برای خود تدبیری نکن و خود را به خدا واگذار کن، آنچه خدا فرموده اطاعت و آنچه نهی کرده مرتکب نشو.

رسول خدا صلي ‏الله ‏عليه ‏و‏آله مي ‏فرمايد: لَيْسَ مِنّا مَنْ ما كَرَ مُسْلِما. كسي ‏كه با مسلماني نيرنگ كند و براي او نقشه بكشد، از ما نيست.

كسي كه براي مريم عليهاالسلام در حال اعتكاف آذوقه مي ‏فرستد، مؤمنِ به درگاه خويش را هم فراموش نمي ‏كند.

سرمايه تو نيز «اعتماد به نفسِ» توست . هيچ كس نبايد بيش از خودت براى تو دلسوز باشد . بايد خودت بكوشى تا در اين دنياىِ گرفتار موج ها و توفان ها ، خويش را به ساحل نجات و كاميابى برسانى .

پيامبر اكرم صلي ‏الله‏ عليه‏ و‏آله در كنار ديگر عبادت‏ها، به اعتكاف توجه ويژه ‏اي داشت. آن حضرت براي انجام اين مهم، بر اعتكاف ماه رمضان، به ويژه دهه آخر آن اهتمام مي‏ ورزيد و آن را با دو حج و دو عمره برابر مي ‏دانست.

چنان ‏كه درك شب قدر، كاری مشكل است، بیان جایگاه و «قدر» شب قدر عملی است دشوار كه تنها راه ‏یافتگان به آن شب عزیز می‏ توانند واقعیت و حقیقت آن را بیان دارند؛ چرا كه قرآن به پیامبر خدا فرمود: «و تو چه دانی شب قدر چیست؟»

بهترين دعاها و ذكرها در ماه رمضان، آمرزش ‏خواهي از درگاه الهي است. پيامبر اكرم صلي ‏الله ‏عليه ‏و‏آله در تمام مدت عمر خود همواره استغفار مي ‏كرد.

درونى كردن از متابعت و همانندسازى پايدارتر است, زيرا مبتنى بر انگيزه شخص براى صحيح بودن است و هم چون متابعت بستگى به نظارت مداوم عاملان پاداش يا تنبيه ندارد و يا هم چون همانندسازى منوط به احترام مداوم براى شخص يا گروهى كه با آن همانندسازى مى كند نيست.

وصول به کمال و سعادت انسانی تنها در سایه توجه به تربیت صحیح انسان و اهمیت دادن به جنبه های مختلف تربیت حاصل می شود. تربیت عقلانی، یکی از جنبه های پر اهمیت تربیت در پی رشد و پرورش قوه عقل می باشد. اصل تزکیه یکی از اصول تربیت به ویژه تربیت عقلانی است.