حضرت معصومه سلام الله علیها از نگاه علامه امینی رحمة الله علیه

پایگاه اطلاع رسانی بلاغ، «حضرت معصومه سلام الله علیها از نگاه علامه امینی رحمة الله علیه»

نگارنده: حجت الاسلام احمد قاسمی

قبل از اینکه نگاه ویژه و عالی علامه امینی را در خصوص جایگاه حضرت معصومه بررسی نماییم لازم است راجع به شخصیت علامه امینی (رحمة الله علیه )نکاتی چند را بیان نمایم؛

۱. علامه امینی شخصیتی بی نظیر و پر خدمت به جهان تشیع بوده است که عمری را وقف تبیین امامت و ولایت کرده و برای نگارش کتاب سترگ (الغدیر) که دفاعی جانانه و احتجاجی از امیرالمؤمنین است حدود ۴۰ سال تلاش بی وقفه داشته است.

۲. اونه تنها نویسنده ای دقیق و پر توان بوده بلکه یک مجاهد علمی می‌توان از او نام برد که با سفرهای علمی ،به کشورهای سوریه ،هند و ترکیه مباحثات و گفتگوهای بسیار ارزشمندی با دانشمندان اهل سنت داشته که باعث پختگی فکری و توان علمی بالای او گردیده است و در این راستا به اهل تحقیق و دانشجویان کمک های فراوانی کرده تا شاهد رشد نسل های جدید محققین باشیم.

۳. بزرگان مذهبی و فقهای شیعه علامه امینی را به عبادت و زهد و ساده زیستی و صداقت علمی و وفاداری به اهل بیت (علیهم السلام) مشهور دانسته اند و در این زمینه او را فراوان ستوده اند.
۴.علماو بزرگان ایشان را (پرچمدار دانش و ادب اسلامی ) و (قهرمان جنبش فکری ) و (خورشیدی که هیچگاه غروب نخواهد کرد) توصیف کرده اند.

۵. علامه امینی علاوه بر کتاب گران سنگ الغدیر کتاب‌های تبیینی و دفاعی ارزشمندی مثل (شهدا الفضیله) و( المقاصدالعالیه) نگاشته اند که از آثار مهم ایشان در ترویج معارف اهل بیت (علیهم السلام) بشمار می رود. 

اکنون نگاه جامع علامه امینی را در مورد حضرت معصومه (سلام الله علیها) و روایاتی که از ایشان بیان نموده اند را ضمن نکاتی مرور می نماییم:

۱ . نکته اول: علامه امینی در کتاب الغدیر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها را عالمه و محدثه ای بزرگ معرفی کرده اند که در حد خود کم نظیر هستند.

۲. نکته دوم: ایشان حضرت فاطمه معصومه را یکی از نگین های درخشان اهل بیت می دانند، بانویی که هم اهل علم است و هم اهل عرفان و هم مبلغ و مدافع سر سخت ولایت.پ

۳. نکته سوم: احادیث معتبری علامه امینی از حضرت معصومه نقل می نماید که تابلو یی روشن از جایگاه امامت و فضائل خاندان اهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام را ترسیم می نماید. علامه عبدالحسین امینی در کتاب بی نظیر و جامع خود (الغدیر ، که ۱۱ جلد عربی و ۲۲ جلد ترجمه فارسی ) به صورت مفصل و مستند جایگاه حضرت معصومه را این گونه ترسیم می نماید: حضرت معصومه سلام الله علیها را راوی معتبر و محدثه بزرگی معرفی می کنند که سند نقل حدیث غدیر را از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به وسیله زنجیره ای از زنان اهل بیت(علیهم السلام)، تا خود حضرت معصومه (سلام الله علیها) متصل می داند که این سلسله سند به (فاطمیات) مشهور است که در (الغدیر ج ۱ ،ص ۳۵۸ و ص ۳۹۷ ) به تفصیل بررسی شده است.
به این ترتیب ایشان در نگاه علامه امینی نه فقط بانویی عارف و عالم بلکه مبلغ و حافظ اصلی معارف امامت شمرده شده است.

۴. نکته چهارم: تاکید علامه امینی که حضرت معصومه (سلام الله علیها) در نقل حدیث مشهور ( من کنت مولاه فعلی مولاه ) و (حدیث منزلت) نقش مستقیم و جدی داشته است که نشان دهنده جایگاه رفیع ایشان در دفاع از ولایت امیرالمومنین علی (علیه السلام ) است و همچنین حدیث معروف (الا و من مات علی حب آل محمد مات شهیدا) را از حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) نقل می نماید که حدیث محبت است. به عبارت دیگر علامه امینی در الغدیر این حدیث را از زبان حضرت معصومه (سلام الله علیها) بعنوان راوی معتبر نقل می کند که این روایت طبق سلسله سند خانوادگی اهل بیت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله منتقل شده است ، این روایت جزو روایات (فواطم) شمرده شده است (از نام های چند فاطمه در سلسله سند حدیث) مشهور است و در نگاه علامه امینی شاهدی بر فضیلت محبت اهل بیت آورده شده است.

۵. نکته پنجم: علامه امینی حضور حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها )را در قم باعث ترویج معارف اهل بیت و تثبیت فرهنگ امامت در آن دیار می داند و اینکه از امامان معصوم (علیهم السلام) روایت شده که زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها ) موجب تضمین بهشت برای زائرانش خواهد بود که علامه این نقل ها را از منابع معتبر نقل کرده و جایگاه معنوی ایشان را گوشزد می نماید.

۶. نکته ششم: علامه امینی فقید بزرگوار حضرت معصومه (سلام الله علیها) را نه فقط یک زائر و یا دختر امام بلکه یکی از قطب های مهم علمی و حدیثی. و معنوی تشیع و بانویی که زحمات فراوانی برای عالم تشیع کشیده اند.

نگاه علامه امینی در اشعار برخی از شعرا درباره حضرت معصومه سلام الله علیها انعکاس داشته و فضایی بسیار متعالی و عاشقانه را ساخته که تقدیس مقام ایشان را به همراه دارد و بسیار زیبا به شخصیت روحانی ،شجاعت و مقام والای ایشان پرداخته است نمونه ای از این اشعار اینطور است:

قلب کویر با تو بهشت خدا شده ست 
قم قبله ی ارادت دل های ما شده ست 
این خاک با حضور تو دارالشفا شده ست 
اینجا حریم روشن آیینه ها شده ست

همچنین تصویری از ورود پرشکوه حضرت معصومه به قم را اینطور شاعری به تصویر می کشد:

آمدی از مدینه و زائر کربلا شدی 
سوی خراسان به سفر ، به جانب رضا شدی

چو ماه و انجم آمدی به جمع مردم آمدی

چه خوب شد بانوی من ، به جانب قم آمدی

که مقام علمی و معنوی حضرت معصومه را به عنوان دختری محدث، صبور و وارسته که نور و برکت را به قم آورد را به خوبی نشان داده است.

بهر حال حضرت معصومه سلام الله علیها در نگاه علامه امینی 
به عنوان یک محدثه و عالمه بوده است. چرا که جایگاه و یژه علمی و حدیثی او بر کسی پوشیده نیست 
علامه فقید امینی در کتاب الغدیر احادیث متعددی از حضرت معصومه نقل کرده اند که چند محور اساسی را دنبال می کنند

۱. حول محور اثبات امامت و ولایت حضرت علی علیه السلام و اهل بیت معروفترین این احادیث عبارتند. از حدیث غدیر
که از مهمترین احادیث ولایی است اینطور بیان می دارد : عن فاطمه بنت علی بن موسی الرضا : حدثتنی ... من کنت مولاه فعلی مولاه (الغدیر ،ج ۱ ص ۱۹۶)

۲. محور منزلت علامه در مورد حدیث منزلت اینگونه. مینویسد: اتنسون قول رسول الله یوم غدیر خم من کنت مولاه فعلی مولاه ( الغدیر ج۱ ،ص ۱۹۷).

۳. محور دفاع از ولایت پدر و برادر به عنوان امام معصوم احادیث حضرت معصومه در دفاع از امامت امام موسی کاظم و امام رضا علیهم السلام بیان کرده اند که نقشی مهم در تثبیت حقانیت آنها داشته است، علامه امینی. تاکید می کند که حضرت معصومه سلام الله علیها محدثه و عالمه ای است که در دوران سخت خلافت عباسیان با نقل این احادیث جانانه از حقانیت امامت امیرالمؤمنین علی علیه السلام و اهل بیت دفاع کرده است.‌

نتیجه گیری
نگاه علامه امینی نگاهی جامع و کامل است که تمامی تلاش او بیان مقام والای علمی و حدیثی و جایگاه و یژه حضرت معصومه سلام الله علیها میباشد. چرا که در زیارت نامه حضرت معصومه می‌خوانیم: (فان لک عند لله شان من الشان) شأنیت ارجاع شیعه در عصر غیبت به او و یا ارجاع حوزات علمیه و علما به او ... نگاه عمیق علامه امینی به این بانوی کرامت در خور توجه بیش از پیش حوزویان است.

منابع : 
.الغدیر جلد ۱ صفحات ۳۵۸ و ۳۹۷ 
.ویکی پدیا ( الغدیر) 
.پایگاه اهل البیت و سایت های تخصصی علوم اسلامی 
.طاقچه و منابع معرفی آثار علامه امینی