درباره امام حسن علیه السلام، دیگران می گویند

اعتراف معاویه
در مجلسی عمروعاص، مروان ابن حکم و زیاد ابن ابیه قصد تحقیر و کوچک کردن بنی هاشم را داشتند، ولی امام حسن(ع) در آن مجلس، با سخنان و شواهد آتشین خود آنها را خوار و مغلوب کرد و پس از آنکه مجلس را ترک کرد، معاویه رو به دوستان خود کرد و گفت: «آیا می خواهید من به کسی فخر بفروشم که پیامبر جدّ اوست؛ کسی که آقای پیشینیان و آیندگان است؟! آن که مادرش فاطمه، سرور تمام زنان است؟ به خدا که اگر اهل شام این را بشنوند، روسیاه خواهیم بود».1
عبدالله، فرزند عمر بن الخطاب
وی پس از شهادت امام حسن(ع) گفت:
اهالی عراق از این حکم می پرسند که اگر مُحرِمی مگس را بکشد، چه خواهد شد، آیا احرامش باطل می شود؟ درحالی که فرزند دخت پیامبر را کشتند؛ آن هم کسی که پیامبر درباره اش می گفت: «هما رَیحانَتای مِنَ الدُنْیا».2
مروان بن حکم
دشمن ترین دشمنان امام حسن(ع)، مروان بن حکم، والی مدینه در روز تشییع امام حسن(ع) گاهی زیر تابوت آن حضرت را می گرفت. امام حسین(ع) رو به او کرد و فرمود: «پیکر کسی را حمل می کنی که غصه های بسیاری به او نوشاندی؟» مروان گفت: «این کار را با کسی می کردم که حلم و صبرش به موازات حلم و صبر کوه بود».3
گفتنی است اعتراف های دشمنان امام حسن(ع) کسانی که نه با ایشان دشمنی کردند و نه از ایشان حمایت، بلکه دشمنان ایشان را تقویت کردند، بیشتر به این دلیل بود که موقعیتی در نزد مردم کسب کنند یا به این دلیل که ناتوانی خود را در برابر امام به دوستان خود ثابت کنند و زبان ملامت آنان را کوتاه سازند.

منبع: اشارات - بهمن ماه ۱۳۸۹ ، شماره ۱۴۱ - شهادت امام حسن(ع) به روایت تاریخ
----------------------------------
پی نوشت:
1. المحاسن و الاضداد، ص 90، به نقل از: اعلام الهدایه.
2. سنن ترمذی، ص 539؛ اعلام الهدایه، ص 28.
3. اعلام الهدایه، ص 29.